حق اختصاص حقی ثابت برای شخص است بر شیء به سبب وجود علقه ای غیر از ملکیت بین اوو آن شیء. این حق با اسبابی حاصل می شود که عبارتند از:احیای زمین های موات، تحجیر، اقطاع، حیازت مباحات، سبق و پیشی گرفتن در مشترکات که در این پایان نامه به بررسی این اسباب و نظرات فقها در این باره پرداخته شده است. برای اثبات این حق به ادله مختلفی مانند روایات، استصحاب، اجماع و سیره عقلا استناد شده است که به نظر می رسد مهمترین دلیل برای اثبات حق اختصاص سیره باشد. حق اختصاص در میان مباحث مختلف فقه دارای جایگاه ویژه ای است به همین دلیل پرداختن به این موضوع و آگاهی یافتن افراد جامعه از جوانب این حق از نیاز های ضروری جامعه است.بنابر این این پایان نامه با عنوان بررسی فقهی و حقوقی حق اختصاص بر آن است تا به بررسی ماهیت حق اختصاص پرداخته و برخی از اموری که جریان حق اختصاص در مورد آنها مطرح است را مورد بررسی قرار دهد. بنابراین این پژوهش از طریق تحقیق در علوم انسانی به روش اسنادی و مراجعه به کتابخانه ها و بررسی کتب فقهی و حقوقی حاصل شده که در چهار فصل تنظیم شده است. و مهمترین دست آورد آن عبارت است از اینکه حق اختصاص اعتبار عقلائی است که بین شخص با شیء( انچه که مالیت ندارد یا از مالیت افتاده است یا مالک خاصی ندارد و مباح است) یا مکان خاصی برقرار می شودو بر این مبنا درج] ضعیفی از ملک است