نام پژوهشگر: کیومرث سهیبی
اکبر رحمانی علی فلاحتی
سرمایهگذاری مستقیم خارجی را می توان یکی از مهم ترین پدیده های اقتصادی قرن حاضر دانست. گسترش جهانی این پدیده از شتاب بی سابقه ای به ویژه از دهه 1980 به بعد، برخوردار بوده است به گونه ای که نرخ رشد آن از نرخ رشد سایر شاخص های اقتصادی جهان مانند تجارت و تولید ناخالص داخلی بسیار بالاتر رفته است. سرمایه گذاری خارجی معمولا به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار و محرک رشد اقتصادی و تجارت مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل کشورهای مختلف سعی نمودهاند با استفاده از مشوقهای گوناگون زمینه را برای ورود سرمایهگذاری خارجی مهیا کنند. مطالعات مختلف با بهرهگیری از روشهای متفاوت رابطه علیت بین این دو متغیر را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادهاند، نتایج این مطالعات نیز همواره شبیه به هم نبوده، برخی وجود علیت دوطرفه مابین این دو سرمایهگذاری مستقیم خارجی و تجارت خارجی را تایید نموده و برخی مطالعات وجود علیت یک طرفه را تایید نموده اند، برخی از مطالعات نیز از عدم وجود رابطه علیت حکایت دارند. هدف این مطالعه بررسی وجود رابطه علیت بین سرمایهگذاری مستقیم خارجی و تجارت خارجی برای اقتصاد ایران در بازه زمانی 1344 تا 1390 است. در این پژوهش از آزمون علیت گرنجر با استفاده از بردار خودرگرسیون و آزمون علیت گیویک به منظور بررسی رابطه این دو متغیر استفاده شده است.نتایج بدست آمده دراین مطالعه ازآزمون های علیت گرنجرو گیویک حاکی ازآن است که رابطه علیت ازfdiبهtrاست، ورابطه علیت یک طرفه است. وعلیت ازسرمایه گداری مستقیم خارجی به تجارت وتجارت علیت fdiنسیت.