کنجد (sesamum indicum l.) به دلیل دارا بودن آنتی‏اکسیدانت‏های طبیعی از قبیل سزامین و سزامول، بطور سنتی برای مصرف مستقیم و بصورت منبعی از روغن با کیفیت عالی، استفاده می‏شود. کشور ما از نظر اقلیمی در منطقه خشک و نیمه خشک دنیا قرار دارد، بررسی اثرات تنش شوری و الگوی رفتاری آنزیم‏های آنتی اکسیدانت، می تواند به درک مکانسیم های دخیل در القاء مقاومت یا تحمل به گیاه کمک نماید. در این تحقیق اثر تنش شوری بر برخی پارامترهای بیوشیمیایی و بیان ژن بر اندام‏های برگ و ریشه در گیاه کنجد مورد بررسی قرار گرفت. اثر سطوح مختلف شوری (صفر و 75 میلی‏مولار) در شش دوره زمانی (0 ساعت، 6 ساعت، 1 روز، 4 روز، 8 روز و 16 روز) بر فعالیت آنزیم‏های آنتی‏اکسیدانت (سوپراکساید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز) و بیان ژن‏های efa-4، ubo5، alpha- tubulin، beta-actin بعنوان ژن‏های رفرنس و sod، cat و ppo بعنوان ژن‏های آنتی‏اکسیدانتی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که بین دو سطح تنش، زمان و اثر متقابل سطوح تنش و زمان، فعالیت آنزیم‏های آنتی‏اکسیدانت کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در سطح 1% معنی‏دار می باشند. فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در شرایط تنش نسبت به شاهد به ترتیب 98/33 و 72/42 کاهش داشتند ولی فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز نسبت به شاهد افزایش نشان داد. بررسی بیان ژن‏های رفرنس با استفاده از نرم‏افزار genorm نشان داد که در گیاهان شاهد در بافت برگ، efa-4 و beta- actin و در بافت ریشه دو ژن ubq5 و efa-4 و تحت تنش شوری در بافت برگ ژن‏های efa-4 و beta- actin و در بافت ریشه ubq5 و alpha- tubulin با حداقل بیان پایداری، بیان پایدارتری را نسبت به بقیه داشتند. . نتایج real time- pcr نشان داد که بیان ژن‏های سوپراکسید دیسموتاز و پلی‏فنل اکسیداز در بافت برگ و ریشه تحت تنش شوری روند افزایشی داشته است در حالی‏که بیان ژن کاتالاز در بافت برگ روند کاهشی و در بافت ریشه روند افزایشی داشته است. افزایش فعالیت sod در مبارزه با استرس اکسیداتیو نقش اساسی در بقای گیاهان تحت تنش محیطی نیز دارند. بطور کلی نتایج بدست آمده تایید می‏کند که افزایش تحمل به شوری با افزایش بیان ژن‏های خاص که کدکننده‏ی آنزیم‏های آنتی اکسیدان می‏باشند، همراه است. بنابراین نتایج همبستگی بین تحمل به تنش و ظرفیت دفاعی آنتی‏اکسیدانتی را نشان می‏دهد.

انار (punica granatum l.) گیاهی بومی ایران می باشد که از دوران باستان برای مصارف اقتصادی، زینتی و دارویی در دنیا کشت شده است. به رغم اینکه انار از مهمترین محصولات صادراتی ایران به شمار می رود، اما هیچگونه روش دقیقی برای تعیین اصالت ژنتیکی و حفظ ذخایر توارثی گران‏بهای آن در کشور وجود ندارد. در پژوهش حاضر برای بررسی روابط ژنتیکی 47 ژنوتیپ انار، شامل 9 ژنوتیپ زراعی و 38 ژنوتیپ وحشی که از مناطق مختلف استان مازندران، گیلان و گلستان گرد آوری شده بود از نشانگر aflp استفاده گردید. با استفاده از 10 ترکیب آغازگری تعداد 825 نوار (باند) بدست آمد، که تعداد 697 نوار چند شکلی نشان دادند. از بین آغازگرهای مورد استفاده، ترکیب آغازگری e-acg , m-ctt با 148 نوار بیشترین تعداد نوار و ترکیب آغازگری e-acc , m-ctgبا 40 نوار کمترین تعداد نوار را تولید کردند. مقدار متوسط محتوای اطلاعات چند شکلی (pic) برای تمامی آغازگرها برابر با 21/0 بدست آمد. بر اساس تجزیه مولفه های اصلی، سه مولفه اول در مجموع 57% واریانس کل را توجیه کردند. متوسط شاخص نشانگر (mi) برابر 33/17می‏باشد که بیشترین آن مربوط به ترکیب آغازگری m-cac و e-aag می‏باشد براساس دندوگرام مربوط به داده‏های حاصل از نشانگر aflp نمونه‏ها در 5 گروه مجزا قرار گرفتند. تنوع درون گروهی 47 ژنوتیپ با 85% از کل واریانس درون جمعیتی، نشان‏دهنده ناهمگنی و تنوع بالای بین نمونه‏ها می‏باشد، در گروه‏بندی ناحیه‏ای واریانس بین گروه‏ها 15% تنوع کلی را بیان می‏کند که این نشان‏دهنده همگنی بین سه ناحیه گلستان، مازندران، گیلان و ارقام زراعی است. کمترین و بیشترین تنوع درون گروهی مربوط به ارقام زراعی و ارقام وحشی مازندران به ترتیب با واریانس 16% و 36% از کل واریانس درون جمعیتی را داراست، می‏باشد. میانگین نمونه‏های مورد آزمون 54/0 بود که به وضوح نشان دهنده تنوع ژنتیکی بین نمونه‏های وحشی است