نام پژوهشگر: پیمان خانیانی
پیمان خانیانی امید علی خوارزمی
از جمله ملزومات رشد و توسعه جوامع، ایجاد بسترهای فضایی و کالبدی مناسب جهت استفاده همه اقشار جامعه از خدمات و امکانات عمومی، به منظور تحرک و جابجایی بهتر و دسترسی آسان تر در سطح شهر است. این تحقیق باهدف مطالعه عوامل موثر بر تسهیل دسترسی آزاد و عادلانه معلولین به خدمات شهری (به ویژه فضای سبز) در مشهد انجام گردیده است. همچنین این تحقیق وضعیت کنونی دسترسی معلولین را در مشهد مورد بررسی قرار می دهد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و کاربردی است، جهت رسیدن به اهداف تحقیق از روش کمی و کیفی استفاده شده است. در قسمت کمی، پرسشنامه در 2 مرحله و در بین 2 جامعه آماری تکمیل گردید. در مرحله اول، پرسشنامه ای حاوی 5 آیتم تدوین و میان 35 نفر از معلولین موسسه فیاض بخش توزیع گردید. با استناد بر نتایج حاصل از تحلیل های پرسشنامه اولیه، پرسشنامه تکمیلی در 3 آیتم کلی (راه و دسترسی، حمل ونقل و مدیریت ناتوانی) و در قالب 30 سوال نظرات جامعه آماری در دو موقعیت وضعیت موجود و تأثیر اهمیت آیتم ها، تبیین و در بین 100 نفر از معلولین موسسه فیاض بخش و 33 نفر از مدیران و مسئولین امور معلولین توزیع گردید. نتایج آماری با نرم افزار spss و با آزمون هایی نظیر t test انجام شد و مشخص گردید که در شرایط وضع موجود، نوع کف سازی پیاده روهای کلان شهر مشهد بسیار نامطلوب می باشد. موقعیت ایستگاه های وسایل حمل ونقل خصوصی نسبت به محل سکونت، شناخت و آگاهی مردم از نیازهای روحی و عاطفی معلولین و شناخت و آگاهی مردم نسبت به نوع برخورد رفتاری با معلولین متوسط و سایر موارد در وضعیت موجود نامطلوب ارزیابی شدند. درحالی که تأثیر و اهمیت کلیه آیتم ها متوسط ارزیابی شدند. همچنین شناخت و آگاهی قانون گذاران امور شهری از نیازهای معلولین، نوع وسایل حمل ونقل متناسب با انواع معلولین و اجرای کامل قوانین موجود مرتبط با امور معلولین به ترتیب اولویت مواردی بودند که از نظر معلولین و مدیران با وجود تأثیر و اهمیت بسیار زیاد کمترین مطلوبیت را در وضع موجود دارا می باشند. همچنین نظرات مدیران و معلولین با یکدیگر مقایسه گردید که تفاوت در بعضی از عوامل محسوس بود. همچنین جهت بررسی دقیق تر موضوع، با 6 نفر از کارشناسان امر، مصاحبه های غیر ساختار یافته به روش گلوله برفی انجام شد که هم وضعیت موجود و هم پیشنهاد ها جهت تسهیل دسترسی معلولین به خدمات شهری مشهد انجام شد که نتایج به روش آنالیز موضوعی بررسی گردید. واژگان کلیدی: معلولین، ناتوانان، خدمات شهری، فضای سبز، مشهد