نام پژوهشگر: مرجان صارم

ترجمه التعابیر الاصطلاحیّه العربیّه المعاصره والکشف عمّا یعادلها فی الفارسیّه فی کتاب «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیّه المعاصره» (من الکاف حتی الیاء)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1392
  مرجان صارم   منصوره زرکوب

چکیده هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری های ترجمه به شمار می رود. تعبیرهای اصطلاحی مجموعه کلماتی است که معنای آن غیر از معنای لغوی تک تک کلمات تشکیل دهنده آن باشد. این معنای تعبیر با اتفاق نظر اهل آن زبان به و جود می آید. رساله حاضر با ترجمه قسمت «کاف،لام، ...،یاء» ازکتاب «معجم التعبیرالاصطلاحی فی العربیه المعاصره» تألیف دکتر محمد محمد داودکه در سال 2003 منتشرگردیده است، و با معادل یابی تعبیرهای آن، سعی دارد گامی هر چند کوچک در جهت کاستن از دشواری های ترجمه برداشته و نیاز دانشجویان و مترجمان را در زمینه ترجمه تعبیرهای اصطلاحی متداول در زبان روزمره عربی، برآورده سازد. تدوین این رساله با شیوه تحلیل محتوایی _کاربردی درسه فصل صورت گرفته است: فصل اول که شامل کلیات پژوهش است. فصل دوم به ترجمه قسمت «کاف،لام، ...،یاء» ازکتاب مذکور و معادل یابی تعابیر اختصاص داده شده است. که برای معادل یابی آن ها به فرهنگ واژگان و کنایات و اصطلاحات و مثل های فارسی مراجعه کرده ایم . درفصل سوم نیز به بررسی عناصر فنی مشترک در اصطلاحات موردپژوهش پرداخته ایم. ازجمله نتایج حاصل ازاین پژوهش آن است که تعبیرهای اصطلاحی زبان عربی و فارسی در بیشتر موارد مضمون و موضوع مشترک دارند و حتی در مواردی، تعبیر عربی عیناً ار نظر لفظی نیز در زبان فارسی به کار می رود؛ این پدیده بیشتر در مورد تعبیرهایی به کار می رود که برگرفته ار آیات قرآن و احادیث شریف نبوی است.در تعابیر این بخش از کتاب اصطلاحات استعاری یا کنایی یافتیم که درمواردی عینا از نظرلفظی و معنایی شبیه زبان فارسی است؛ که این پدیده به دلیل روابط ایرانیان و عربها، تبادل فرهنگی، و دین مشترک است. کلیدواژه ها: «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره»، معادل یابی، ترجمه، زبان عربی، زبان فارسی