مسکن یکی از فضاهای حیاتی است که با ویژگی هایش، می تواند موجب تعالی ابعاد وجودی انسان گردد. در خلق این فضا علاوه بر توجه به استانداردهای فیزیکی و نیازهای فیزیولوژیکی، می بایست تمایلات روحی و علایق متنوع انسان ها نیز مدنظر قرار گیرد. بررسی اصل انعطاف پذیری به عنوان یکی از عوامل افزایش کیفیت در امر مسکن با توجه به سابقه غنی ای که معماری ایران در این زمینه دارد، بحثی با اهمیت و قابل توجه است. به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده است، که دیگر معماران علاوه بر جنبه های کمی در امر مسکن به ویژگی ها و نیازهای کیفی استفاده کنندگان نیز بیندیشند. افزایش و ارتقاء سطح کیفی در امر مسکن، در نظر گرفتن نیازها، ویژگی ها و سلایق استفاده کننده، مشارکت دادن کاربران در امر طراحی، نه تنها موجب بهبود سطح زندگی استفاده کننده در بعد کالبدی خواهد شد. بلکه تأمین این نیاز موجب رضایتمندی و آرامش در استفاده کنندگان از مسکن در درجه اول و جامعه در درجه دوم نیز خواهد گردید. طرح رساله حاضر با عنوان "بررسی مفهوم انعطاف پذیری در مسکن، ارائه راهکاری برای طراحی انعطاف پذیر الگوی متداول مسکن در شهر سنندج" در راستای یافتن روشی در جهت بازگرداندن یکی از اصول مهم معماری گذشته ایران به نام "انعطاف پذیری" به عنوان یکی از عناصر افزایش کیفیت در امر مسکن تهیه شده است. در این تحقیق مبنای کار براساس ساختاری توصیفی- تحلیلی و از طریق روشی اسنادی و کتابخانه ای در بخش اول و مطالعات میدانی در حوزه مشخص کردن الگوی متداول مسکن سنندج در بخش دوم صورت پذیرفته است. ساختار کلی رساله در پنج فصل تنظیم شده است که در فصل اول اهمیت و ضرورت موضوع، فرضیه و اهدافی که این رساله به دنبال آن می باشد و روشی که می تواند از طریق آن به این اهداف برسد، بیان می گردد. در فصل دوم به معرفی انعطاف پذیری، انواع گونه ها و تاریخچه آن پرداخته می شود. در فصل سوم مسکن مطلوب و شاخصه های آن و تأثیراتی که انعطاف پذیری بر شاخصه های اصلی مسکن مطلوب می گذارد، توضیح داده می شود و در ادامه تعریف مسکن انعطاف پذیر، مزایا و علل نیاز به آن بیان می شود. در فصل چهارم ضوابط و اصول طراحی انعطاف پذیر و روند اعمال آن ارائه می گردد، سپس انعطاف پذیری و راهکارهای اجرایی آن در مسکن سنتی ایران و معماری غرب مورد واکاویی قرار می گیرد و در ادامه بر اساس مطالب گفته شده در این فصل راهکارهای ایجاد انعطاف پذیری در مسکن معاصر ایران بر اساس انواع گونه های انعطاف پذیری بیان می گردد و در فصل پنجم علت نیاز و راهکارهای ایجاد مسکن انعطاف پذیر در سنندج توضیح داده می شود و گونه شناسی مسکن سنندج و الگوی متداول مسکن در این شهر به وسیله ی مطالعات میدانی و مصاحبه با معماران و متخصصان مسکن مشخص می گردد و در پایان نیازها و خواسته های هر کدام از گونه های الگوی متداول مسکن مشخص می گردد و بر اساس این الگو و تیپ بندی ها، راهکارها و خواسته ها فاز طراحی مجتمع مسکونی انعطاف پذیر بر اساس الگوی متداول مسکن در شهر سنندج شروع می گردد.