نام پژوهشگر: منیره تبریز

ارزیابی تطبیقی روایات معصومین علیهم السلام با اقوال لغویان در مفردات آیات 1 تا 100 سوره آل عمران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  منیره تبریز   غلام حسین اعرابی

شناخت و فهم دقیق و صحیح از مفردات قرآن کریم یکی از ضروری ترین مقدمات در فهم قرآن و تبیین و تفسیر آیات می باشد، بنابراین از گذشته تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه مفردات قرآنی انجام شده و کتاب های فراوانی با محورهای متعدد در این زمینه نوشته شده است. لذا قرآن پژوهان و محققان برای شناخت مفردات قرآن علاوه بر استفاده از فرهنگ لغت ها و معجم های عربی بیشتر به سراغ کتب لغوی که به طور ویژه در زمینه ی مفردات قرآن نگاشته شده می روند. در این میان پیامبر اکرم و ائمه ی معصومین علیهم السلام که اولین مفسران و معلمان اصلی قرآن هستند به طور ویژه و به مناسبت های مختلف درباره ی مفردات قرآن بحث نموده اند، بنابراین بر هر قرآن پژوهی لازم است که برای شناخت و فهم صحیح قرآن به ویژه در زمینه ی مفردات علاوه بر استفاده از کتب لغوی، به روایات معصومین نیز مراجعه نماید. در این پژوهش، محقق اقوال لغویان را از گذشته تاکنون در کنار روایات معصومین «در ذیل مفردات آیات یک تا صد سوره ی آل عمران» آورده و به ارزیابی تطبیقی میان آن دو پرداخته است. لغویان بیشتر به طور مفصل به ذکر معنای لغوی و اصطلاحی مفردات، اشتقاق و اصل و ریشه و منبع لغوی آن ها، مصادیق معنایی متعدّد برای یک واژه و وجه تسمیه ی آن ها و ... پرداخته اند، ولی روایات بیشتر به ذکر معنای اصطلاحی و تأویلی واژه، مصادیق عینی و خارجی آن و وجه تسمیه واژه و...پرداخته اند. گاهی نیز روایات تنها به معنای لغوی واژه اشاره داشته اند.