نام پژوهشگر: سحر نعیمی
سحر نعیمی کامران رهنما
امروزه با افزایش کشت گوجه فرنگی در گلخانه ها و مزارع کشاورزی در استانهای مختلف کشور، آلودگی های فراوانی در سطح مناطق کشت به خصوص استان گلستان مشاهده می شود. از جمله این بیمارگرها نماتد meloidogyne spp. می باشد. اهمیت غذایی و افزایش سطح کشت لزوم تحقیق در زمینه کنترل این بیماری بدون استفاده از سموم شیمیایی به منظور داشتن محصول و محیط زیست سالم را فراهم می کند. عمل متقابل بیولوژیکی بسیاری بین نماتد ها و قارچ های خاکزاد وجود دارد اما در این پژوهش از قارچ تریکودرما به علت آنکه در خاک های ایران به وفور یافت می-شود جهت کنترل بیماری استفاده شد. این آزمایش به منظور تعیین تاثیر 3 گونه قارچ t.virens،t.harzianum، t.atroviride بر بیماری زایی نماتد مولد گره ریشه meloidogyne incognita روی گیاه گوجه فرنگی رقم (early urbana) انجام شد. طی بازدید های مکرر از گلخانه ها و مزارع گوجه فرنگی اقدام به نمونه برداری شد و بر اساس شبکه کوتیکولی انتهایی بدن نماتد ماده بالغ و تست میزبان افتراقی، گونه نماتد جداسازی شده، m.incognita تشخیص داده شد. گونه های تریکودرما در این تحقیق از کلکسیون گیاه پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تهیه گردید. در این بررسی اثر متقابل نماتد مولد گره ریشه m. incognita و قارچ تریکودرما بر روی گیاه گوجه فرنگی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در گلخانه و آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها در گلخانه شامل شاهد، قارچ به تنهایی، نماتد به تنهایی و قارچ به همراه نماتد بودند. غلظت های معین از قارچ و نماتد به هر بوته گوجه فرنگی اضافه شد. پس از گذشت 45 روز بوته ها به آزمایشگاه منتقل و شاخص های رشدی و تعداد گره و کیسه تخم روی ریشه محاسبه گردید. تیمار قارچ با نماتد تعداد گال و کیسه تخم را کاهش داده و باعث افزایش فاکتورهای رشدی و وزن تر وخشک اندام هوایی وریشه گیاه شد و اختلاف معنی دار با شاهد داشتند. به عبارتی بیماری را کاهش داده و منجر به کنترل بیولوژیک نماتد m. incognita شد. در شرایط آزمایشگاه نیز 2 تیمار شامل اضافه کردن تخم به محیط کشت قارچ و اضافه کردن لارو سن 2 به محیط کشت 3 روزه قارچ تریکودرما اضافه شد. این قارچ توانست از تفریخ تخم نماتد جلوگیری به عمل آورده و باعث مرگ و میر لاروها شده و دارای اختلاف معنی دار با شاهد فاقد قارچ شد.