بررسی نقش گفتمان در شکل گیری یا کاهش انگیزش فراگیران زبان خارجی موضوع تحقیق نسبتاً جدیدی است. از این رو، تحقیقات کمی در این زمینه وجود دارد. به منظور پر کردن این خلاء ، مطالعه کنونی به بررسی فرآیند گفتمان مدار شکل گیری یا کاهش انگیزش دانشجویان ایرانی زبان انگلیسی پرداخت. نخست، این مطالعه به صورت آزمایشی با 7 نفر (? دانشجوی پسر و 5 دختر) از دانشجویان سال دوم دوره ی کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز انجام شد. هدف از اجرای این مرحله ی آزمایشی، شناسایی و رفع مشکلات پیش بینی نشده احتمالی بود. بعد از شناسایی و رفع مشکلات تا حد امکان، مرحله ی اصلی این مطالعه شروع شد. در مرحله ی اصلی، فرآیند گفتمان مدار شکل گیری یا کاهش انگیزش ?6 نفر (? پسر و ?7 دختر) دانشجوی زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه شیراز بررسی شد. از مصاحبه، نوشتن خاطرات روزانه و رایانامه برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شد. مطالعه کنونی با استفاده از چارچوب تحلیل انتقادی فرکلاف (????) آشکار ساخت که مرزهای بین شکل گیری انگیزش و کاهش آن نامشخص هستند؛ بدین معنا که نمی توانیم دقیقاً مشخص کنیم چه زمانی از انگیزش کاسته شده و کاهش آن آغاز می گردد. به علاوه، نتایج به این موضوع اشاره داشت که در این موقعیت خاص و برای این افراد خاص، می توان به درستی واژه ی "سرمایه گذاری انگیزشی" را جایگزین کاهش انگیزش کرد. همچنین، نتایج آشکار ساخت که انگیزش و سرمایه گذاری انگیزشی تک بعدی و ثابت نیستند بلکه پیچیده، چند بعدی و متغیر هستند که در طی یک فرآیند گفتمان مدار تعامل دایمی بین فرد و موقعیت اجتماعی وی ساخته می شوند. همچنین، نتایج نشان داد که فرآیند گفتمان مدار شکل گیری انگیزش/ سرمایه گذاری انگیزشی دربرگیرنده ی تعامل همزمان چندین لایه از روابط بین فردی فراگیران، خود راهنمای آینده ی آنها (خود ایده آل و خود شایسته ی آنها)، و عواملی موجود در محیط های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی پیرامون افراد می باشد.