نام پژوهشگر: محمد ایوب سمایری

نقش محبت در تربیت از نظر اسلام
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1385
  محمد ایوب سمایری   رضا حبیبی

محبت مهم ترین نقش را در تربیت انسان دارد. در آیات قرآن و روایات هم به محبت زیاد تأکیده شده است و موثرترین نقش را در تربیت فرد و جامعه دارد، زیرا بنای مکتب اسلام مهر و محبت می باشد وسیره و رفتار انبیا و ایمه علیهم السلام نمونه کامل مهر و محبت است. خداوند در قرآن محبت را مهم ترین و موثرترین عامل در تربیت جامعه می داند هدف از خلقت همان تکامل وتربیت انسان می باشد. تحقیق حاضر برای تبیین نقش محبت در تربیت از نظر اسلام دارای شش فصل است که فصل اول به کلیات تحقیق از قبیل: بیان مسأله، ضرورت تحقیق، سوال های تحقیق روش تحقیق و... پرداخته شده است. فصل دوم: اختصاص به مفهوم شناسی دارد. ابتدا مفهوم «تربیت» از دیدگاه لغت و اصطلاح سپس مفاهیمی مانند: «محبت»، «عشق» و «مودت» از نگاه لغت و اصطلاح بیان شده است بحث و بررسی صورت گرفته است. فصل سوم: جایگاه تربیت و محبت در اسلام و اقسام و مراتب محبت است که در آن تربیت از دیدگاه اسلام، ارتباط و نسبت بین مفاهیم محبت، عشق و مودت، اقسام محبت، مرات محبت و جایگاه محبت در اسلام بحث بررسی صورت گرفته است. فصل چهارم: به عوامل موثر در تربیت، اختصاص یافته که در آن از عواملی مانند: الف) وراثت؛ ب) محیط؛ ج) محبت 1- محیط خانه و خانواده؛ 2- محیط مدرسه؛ 3- محیط اجتماع. و نقش محبت در این عوامل بحث و بررسی صورت گرفته است. در فصل پنجم: به نقش محبت در تربیت فردی و اجتماعی و آثار آن مورد بررسی قرار گرفته است و آثار محبت در بعد فردی عبارت هستند از: 1- آثار محبت: الف) انس با پروردگار؛ ب) اشتیاق بسوی خداوند؛ ج) رضا به قضای الهی؛ د) سرانجام محبت پروردگار. 2- نقش و اثر محبت بر روان انسان؛ 3- آثار مثبت و منفی محبت؛ 4- آثار منفی فقدان محبت. هر کدام بطور جداگانه تحلیل و بیان می شود و این آثار در تربیت فردی انسان موثر و نتیجه بخشند. در قسمت دوم این فصل از نقش محبت در تربیت از بعد اجتماعی بحث می کند، چون انسان همیشه در اجتماع زندگی می کند و نیاز شدید به تربیت دارد، لذا ضروری است که ابعاد اجتماعی که انسان وابسته و مربوط به آن می شود و بدون آنها انسان نمی تواند زندگی کند و جلوه محبت از قبیل: برادری و اخوت، خوش گمانی، خوش خویی و... بحث و بررسی شده است. در فصل ششم: نقش محبت بر تربیت خانواده و سیره معصومین (ع) در این زمینه است و از مطالبی چون: محبت در خانواده، محبت به فرزندان، آثار محبت به کودک، تأثیر محبت خانواده در تربیت کودک، شرایط محبت به کودکان، عوارض کمبود و... و در آخر هم عوامل موثر به بر ایجاد محبت در سیره معصومین (ع) اشاره شده است.