علوم قرآنی مجموعه ای از اطلاعات و دانستنی ها است، که آشنایی با آن برای هر مفسر و محققی لازم است. با توجه به اهمیت علوم قرآنی، تلاش گردیده تا در این پژوهش آراء علوم قرآنی شیخ مفید (ره) مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. زیرا شیخ مفید از دانشمندان گران قدر است که از استوانه های فکری شیعه محسوب می گردد. بدین منظور در این پژوهش به بررسی مباحث: وحی، نزول قرآن، اعجاز و تحریف ناپذیری قرآن از منظر شیخ مفید پرداخته شده است. در بحث وحی به دست آمد که شیخ مفید همه ی قرآن را وحی خداوند بر پیامبرش می داند. وی همچنین وحی را منحصر در دو قسم مستقیم و غیر مستقیم (القای وحی به وسیله فرشته) می داند. در بحث نزول قرآن، شیخ مفید بر خلاف نظر مشهور نزول دفعی قرآن را مردود دانسته، نزول قرآن را تدریجی بیان می کند. در بحث اعجاز به این مسئله پرداختیم که شیخ مفید یکی از وجوه اعجاز قرآن را در صرفه ی به علم می داند، و بین این وجه با اعجاز ذاتی قرآن تناقضی نیست. و در آخر به بحث تحریف ناپذیری قرآن پرداختیم و با ارائه ی مدارکی از سخنان خود شیخ بیان نمودیم ، به خلاف آن چه بعضی به شیخ مفید نسبت داده اند شیخ قرآن را منزه از تحریف و نقصان می داند

چکیده: قرآن کریم در آیات متعددی انسان را به تفکر و تدبر در مسائل طبیعی و علمی فرا می خواند در واقع مهمترین هدفش از بیان این مسائل، خداشناسی می باشد. تا کنون بسیاری از جنبه های هنری و ادبی اعجاز قرآن، به وسیله متخصصین و محققین مورد بحث قرار گرفته اند، لیکن ضرورت توجه به جنبه های علمی آن بر کسی پوشیده نیست. از آنجا که تفسیر نمونه از تفسیرهایی است که به جنبه های اعجاز علمی قرآن نگریسته است. در این پایان نامه دیدگاه آیت الله مکارم در این باب مورد کنکاش قرار گرفته است. از یافته های پژوهش حاضر پذیرش اعجاز علمی قرآن از جانب آیت الله مکارم در برابر نفی کلی می باشد. از مجموع آیاتی که در مورد زوجیت، آفرینش انسان از خاک، نطفه و مراحل جنین و ... وارد شده، اعجاز علمی قرآن در محور زیستی بدست می آید در باب آغاز جهان، گسترش جهان، جاذبه عمومی موجودات، موجودات زنده در کرات دیگر و ... آیاتی داریم که دلالت آنها بر اعجاز علمی قرآن در بعد کیهان شناسی را مسلم می کند و نیز به ابعاد اعجاز علمی قرآن در علوم پزشکی مانند منع غذاهای غیر بهداشتی، منع خوردن گوشت خوک، مردار، غسل، پاکیزگی محیط زیست و ... را می توان بر شمرد.