نام پژوهشگر: مهرنوش شمس فرد

ایجاد نیمه خودکار فرآیند شبکه ای کسب و کار مبتنی بر انتولوژی در سازمان های مجازی سریع
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  علیرضا خشکبارفروشها   محمد اقدسی

تغییرات بسیار سریع فضای کسب و کار از یکسو و شرایط ناپایدار بازار از سوی دیگر، موجب شده است تا سازمان ها بیش از پیش به دنبال ایجاد همکاری با یکدیگر جهت دستیابی به فرصت های جدید باشند. در این میان، سازمان های مجازی سریع ، به عنوان راه حلی برای ایجاد همکاری بین سازمان ها، سال هاست که از سوی موسسات تحقیقاتی و صنعتی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته اند. علی رغم پژوهش های وسیع صورت گرفته در این حوزه، عدم وجود چارچوبی نزدیک به معمار سازمان مجازی(که دانش کامپیوتری وسیع نداشته) که نیازمندی های کلان سازمان مجازی و نیز نیازمندی های خرد و در سطح کیفیت سرویس های وب را در برگیرد، به خوبی احساس می گردد. با توجه به اینکه ایجاد سازمان مجازی سریع در گرو ایجاد سریع فرآیندهای شبکه ای کسب و کار است، تحقیق پیش رو بر آن است تا چارچوبی – همراه با ابزارها و روش های مربوطه – برای ایجاد نیمه خودکار فرآیندهای شبکه ای کسب و کار به عنوان سنگ بنا و مولفه اصلی سازمان های مجازی سریع، ارائه نماید. این چارچوب که “چارچوب ایجاد فرآیندهای شبکه ای سرویس گرای کسب وکار” نام دارد دارای سه مشخصه خاص است. الف) این چارچوب متناسب و نزدیک به کاربر نهایی (معمار سازمان مجازی یا صاحب فرآیند ) است که دانشی از علوم کامپیوتر ندارد. ب) چارچوب ارائه شده سطوح کلان سازمانی و نیازمندی های کلان سازمان را در کنار نیازمندی های خرد در بر می گیرد. پ) این چارچوب با بکارگیری قواعد کسب و کار، فرآیندها را بصورت نیمه خودکار ایجاد می نماید.

ساخت نیمه خودکار وردنت افعال فارسی از وردنت دیگر مقوله های نحوی زبان فارسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1389
  سمیه باقربیگی   مهرنوش شمس فرد

هم اکنون از وردنت به عنوان ابزاری قدرتمند در زمینه پردازش زبان طبیعی استفاده می شود. در این پژوهش درجهت فراهم آوردن منبعی برای پردازش های رایانه ای بر روی زبان فارسی، به دنبال ارائه ی الگویی برای ساخت نیمه خودکار وردنت افعال فارسی بوده ایم که هم بتوانیم به ساخت وردنت افعال نائل شویم و هم به الگوی ساخت فعل مرکب و رابطه ی میان اجزاء آن دست یابیم. به این ترتیب این پژوهش را می توان به حوزه ی معناشناسی واژگانی و زبانشناسی رایانه ای و زبان شناسی پیکره ای مرتبط دانست. فرضیه ی اصلی ساخت این سیستم استفاده از وردنت دیگر مقوله های نحوی زبان فارسی(در اینجا اسم و صفت) می باشد که در طی سه فاز 1. ساخت فعل مرکب 2. ساخت مجموعه ی هم معنا 3. استخراج روابط به آزمون آن پرداختیم. روش به کار گرفته شده در این سیستم در میان روش های ساخت نیمه خودکار وردنت افعال روشی نو محسوب می شود که بر مبنای ویژگی ساخت افعال مرکب بنا نهاده شده است. در فاز اول با بکارگیری الگوی خاص ساخت واژی فعل مرکب فارسی ترکیبات ممکن فعل مرکب را ساخته، سپس با جستجو در فرهنگ و دو پیکره، افعال مرکب فارسی را استخراج کردیم. سپس در فاز دوم ابتدا در مرحله ی اول با قرار دادن برچسب معنایی بر روی افعال مرکب، افعال مرکب ترکیبی را از اصطلاحی جدا کردیم تا بتوانیم بر مبنای معنای اجزاء فعل مرکب ترکیبی مجموعه های هم معنای آنها را بسازیم. برای دستیابی به این هدف هر فعل مرکب با توجه به معنای جزء غیر فعلی آن به مجموعه ی هم معنای اسمی یا صفتی استخراج شده از آن متصل شد، سپس در مرحله ی دوم با در نظر گرفتن 75 دسته ی هم معنای جزء فعلی، افعال مرکب هم معنا را به صورت خودکار در یک مجموعه ی هم معنا گرد آوردیم. یافته ها نشان داد که معنای فعل مرکب از معنای هر دو جزء آن به دست می آید و اجزاء غیر فعلی در افعال مرکب ترکیبی چند معنا هستند به طوریکه گستردگی معنایی آنها به گونه ای است که در برخی جاها با هم همپوشی دارند به عبارتی هر معنی یک جزء فعلی می تواند با معنی یک یا چند جزء فعلی دیگر معادل باشد. سپس در فاز سوم با درنظر گرفتن تناوب های تقابل و سببی اجزاء فعلی، روابط سببی و تقابل میان مجموعه های هم معنا استخراج شد. نتایج نشان داد که رابطه ی تقابل میان برخی از مفاهیم فعلی فقط از رابطه ی تقابل میان اجزاء غیر فعلی آنها یعنی رابطه ی تقابل میان مفاهیم اسمی یا صفتی، میان برخی دیگر از رابطه ی تقابل میان اجزاء فعلی آنها و میان برخی، از هر دو جزء غیرفعلی و فعلی قابل استخراج است. از طرفی، رابطه ی سببی میان مفاهیم فعلی از رابطه ی سببی میان اجزاء فعلی قابل استخراج می باشد. در نهایت با در نظر گرفتن یک طبقه بندی از اجزاء فعلی فعل مرکب و رابطه ی شمول معنایی میان اجزاء غیر فعلی، رابطه ی شمول معنایی میان مجموعه های هم معنا استخراج شد.

استخراج اطلاعات از ویکی پدیا و گسترش شبکه واژگانی فارسی با نمونه ها جهت استفاده در یک سامانه پرسش و پاسخ به زبان فارسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده فنی 1391
  الهام فکری   نوشین ریاحی

هدف تحقیق صورت گرفته، ارائه یک بستر اطلاعاتی است که بتواند در یک سامانه پرسش و پاسخ به زبان فارسی مورد استفاده قرار گیرد و پرسش های با انواع تعریف شده را بتواند پاسخ دهد. دامنه اطلاعات استخراج شده و در نتیجه پرسش های قابل پاسخگویی از نظر موضوع محدود نبوده و به عبارتی عام می باشد. یک دسته پرکاربرد از سامانه های پرسش و پاسخ، دسته ای هستند که روی پرسش از حقایق متمرکزند. پرسش و پاسخ در این سامانه ها روی مواردی چون افراد، مکان ها، وقایع و ... صورت می گیرد که با نام نمونه ها معروف اند. نمونه ها موجودیت هایی متعلق به یک کلاس پدر می باشند که در صورتی که با دیدگاه هستان شناسانه به آنها بنگریم در سلسله مراتب هستان شناسی در برگ قرار می گیرند و فرزندی نخواهند داشت. یک منبع مناسب در پاسخگویی به پرسش های عمومی دانشنامه ها هستند از ویکی پدیا به عنوان یک دانشنامه آزاد و حاوی مقالات در موضوعات مختلف استفاده شده است. منبع دیگر قابل استفاده در پرسش و پاسخ، هستان شناسی های عمومی هستند که شبکه واژگانی فارسی (فارس نت) به عنوان نمونه ای از این دسته مورد استفاده قرار گرفته است. فارس نت حاوی واژگان عمومی فارسی در قالب دسته های هم معنا می باشد که بین این دسته ها روابط مختلف و از جمله روابط سلسله مراتبی وجود دارد. تعداد نمونه های موجود در فارس نت محدود می باشد و از این رو به تنهایی در پرسش و پاسخ کافی نمی باشد و لازم است با نمونه ها گسترش یابد. از این رو بستر اطلاعاتی به منظور استفاده در سامانه پرسش و پاسخ تهیه می شود که متشکل از فارس نت توسعه یافته با نمونه-ها می باشد. بدین ترتیب که با استفاده از مقالات ویکی پدیای فارسی که حاوی نمونه های بسیاری از کلاس های موجود در فارس نت می باشد، نمونه ها و اطلاعات آنها استخراج شده و به کلاس پدر خود در فارس نت متصل می شود. همچنین برای نمونه های اضافه شده اطلاعاتی چون زوج های صفت-ارزش، یک جمله توضیحی و مفاهیم مرتبط با آن در فارس نت استخراج می شود. روی بستر اطلاعات فراهم شده یک مولفه پرسش و پاسخ با قابلیت پاسخ به سه نوع مشخص از پرسش ها قرار می گیرد. این انواع، پرسش از چیستی، پرسش از نمونه ها و پرسش از ارزش های صفات می باشند. از قابلیت های بستر اطلاعاتی فراهم شده این است که به دلیل اینکه نمونه های استخراج شده به یک شبکه واژگانی متصل شده اند، می توان از ویژگی های شبکه واژگانی در فهم پرسش و همچنین ارائه پاسخ استفاده کرد و بدین ترتیب به پرسش های پیچیده ای که نیاز به نوعی استنتاج دارند پرداخت.

کشف مبتنی بر کارکرد خدمات وب معنایی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1386
  هانیه ساعتچی   مهرنوش شمس فرد

چکیده ندارد.

پیشنهاد یک چارچوب سرویس گرا برای تأمین زیرساخت اطلاعاتی مورد نیاز جهت بسته بندی تورهای پویای مسافرتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1388
  امیرسجاد صفاریان   فریدون شمس

چکیده ندارد.

ارزیابی ساختاری هستان شناسی با استفاده از الگوریتم گراف
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1388
  عثمان اشکانی   رامک قوامی زاده

چکیده ندارد.

روش مبتنی بر هستان شناسی برای مدیریت محتوا/ سند به منظور استخراج و سازمان دهی دانش سازمانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1388
  سپیده مهدوی   اسلام ناظمی

چکیده ندارد.

یادگیری روابط مفهومی از متن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1388
  حکیمه فدایی   مهرنوش شمس فرد

چکیده ندارد.

ترجمه ماشینی متون حقوقی از فارسی به انگلیسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  مریم صالحی   کیوان زاهدی

چکیده ندارد.