نام پژوهشگر: محمد حسن کیانی

گوگرد زدایی از زغال سنگ پرگوگرد پروده طبس به روش بیولیچینگ
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی شیمی 1392
  محمد حسن کیانی   علی احمدی

زغال سنگ به عنوان یکی از منابع مهم انرژی مورد استفاده در صنایع مختلف، به دلیل ترکیبات گوگرد دار موجود در آن، در هنگام احتراق باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی و فرایندی فراوانی می شود. گوگرد زدایی زغال سنگ با استفاده از روش های مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی امکانپذیر است. در این میان گوگرد زدایی به روش بیولوژیکی دارای پتانسیل بالایی به منظور حذف گوگرد زغال سنگ، از نظر اقتصادی و زیست محیطی می باشد. در این پژوهش تأثیر عوامل مختلف بر روی کاهش میزان گوگرد و خاکستر زغال سنگ های پرگوگرد منطقه ی پروده ی طبس، در طی فرایند گوگردزدایی بیولوژیکی بررسی شده و همچنین مطالعه ی امکان سنجی اجرای فرایند هیپ بیولیچینگ صنعتی توسط طراحی، ساخت و انجام آزمایش به وسیله ی یک رآکتور ستونی، با شرایط نزدیک به شرایط صنعتی انجام گردیده است. در آزمایش های بیولیچینگ با میکروارگانیسم های مزوفیل، پارامترهای مورد بررسی شامل نوع محیط کشت، ph اولیه و میزان افزایش سولفات آهن (ii) بود. شرایط بهینه ی حذف گوگرد، شامل محیط کشت نوریس، 1ph= و افزودن m02/0 سولفات آهن (ii) بود که در دمای °c 35، دانسیته ی پالپ 5% (وزنی/وزنی)، اندازه ی ذرات کوچکتر از µm500 و دور همزدن rpm150 صورت پذیرفت و حاصل آن حذف 50% گوگرد کلی، 84% گوگرد پیریتی و 35% محتوای خاکستر بود. نشان داده شد که محیط کشت نوریس نسبت به 9k نتایج نسبتاً بهتری در گوگرد زدایی از خود نشان می دهد. همچنین مشخص شد که با افزایش ph از 1 به 2 و نیز افزایش سولفات آهن از 0 تا m 05/0 از میزان گوگرد زدایی زغال سنگ کاسته شده و محتوای خاکستر جامد باقیمانده کاهش می یابد. در آزمایش های مربوط به باکتری های ترموفیل معتدل، پارامترهای مورد بررسی عبارت بود از نوع محیط کشت، ph اولیه، اندازه ی ذرات و افزایش عصاره مخمر. حذف بهینه ی گوگرد در شرایط محیط کشت نوریس، 2/1ph=، اندازه ی ذرات کمتر از µm500 با افزودن 02/0% عصاره مخمر اتفاق افتاد که در دمای °c 45، دانسیته ی پالپ 5% (وزنی/وزنی) و دور همزدن rpm150 صورت گرفت و درنتیجه کاهش 64% گوگرد کلی، 98% گوگرد پیریتی و 31% محتوای خاکستر حاصل شد. دانسته شد که تغییر محیط کشت از نوریس به 9k تأثیر چندانی بر میزان گوگرد زدایی ندارد. همچنین تغییر ph از 2/1 به 8/1، کاهش اندازه ذرات از µm500- تا µm150- و نیز افزایش عصاره مخمر، تفاوت محسوسی در محتوای گوگرد جامد های باقیمانده ایجاد نمی نماید. در مورد آزمایش بیولیچینگ در رآکتور ستونی که به وسیله ی باکتری های مزوفیل و در شرایط دمایی °c35، 25/1ph=، محیط کشت نوریس و دبی محلول lit/min.m2 1 صورت گرفت، حذف 42% گوگرد کلی، 64% گوگرد پیریتی و 12% خاکستر نمونه ی زغال سنگ، حاصل گردید.