فیل ماهی (huso huso) به عنوان یک ماهی باستانی از باارزشترین ماهیان اقتصادی دریای خزر است. بینایی یکی از مهمترین حسها بخصوص، در ماهیانی مانند h.huso است که صید آن بوسیله دام انتظاری انجام می شود . با فرض اینکه فیل ماهی جانور کف زی، فاقد دید رنگی و تیزبینی کافی و مناسب است ساختمان چشم و سازماندهی شبکیه آن مورد مطالعه قرار گرفت. چنین مطالعه ای نه تنها اهمیت بینایی برای گونه ماهی را مشخص می نماید بلکه با اطاعات بدست آمده امکان ایجاد ارتباط قابل تاًمین بین تغذیه، محیط زندگی و رفتارهای اختصاصی جانور و بینایی بوجود می آورد. برای این منظور چشم های ماهی جدا و عدسی و قرنیه برداشته شد. شبکیه به مدت 24ساعت در فیکساتور بوئن و سپس مجددا به مدت 24 ساعت در متانول70% قرار گرفت و پس از آن به ترتیب آبگیری، شفاف سازی و در پارافین بلوک سازی شد. پس از طی این مراحل، مقاطع طولی و عرضی با ضخامت 5 میکرون توسط دستگاه میکروتوم تهیه و سپس با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شد. مشاهده بافت ها با میکروسکوپ نوری و الکترونی نشان داد که گیرنده های نوری در شبکیه فیل ماهی شامل سلولهای مخروطی و استوانه ای است. سلول های مخروطی شامل سلول های منفرد، دوگانه و دوتایی بودند. به دلیل تنوع سلول-های مخروطی به نظر می رسد که فیل ماهی دارای دید رنگی باشد. شمارش سلول های مخروطی نیز مشخص نمود که تراکم این سلول ها در ربع پشتی- گیجگاهی بیشتر ازسایر ربع های شبکیه است. احتمال می رود که ناحیه پشتی- گیجگاهی با تراکم بیشتر سلول های مخروطی، (تا حد بسیار اندکی) در تغذیه فیل ماهی از ماهیان کف زی نقش داشته باشد. همچنین به نظر می رسد که این ماهی دارای بینایی ضعیفی است. کلید واژه:: شبکیه، سلول های مخروطی، سلول های استوانه ای، huso huso، تیز بینی