نام پژوهشگر: طیبه علی زمانی
طیبه علی زمانی جبراییل رزمجو
شته جالیز aphis gossypii glover یکی از آفات مهم خیار گلخانهای بوده و کفشدوزک hippodamia variegata goeze از دشمنان طبیعی مهم این آفت محسوب میشود. در این مطالعه، تاثیر تیمارهای مختلف ورمیکمپوست (صفر، 15 و 30 درصد) روی رشد جمعیت و پارامترهای جدول زندگی کفشدوزک h. variegata در شرایط آزمایشگاه با دمای 2 ± 25 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دورهی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، از نظر دورهی نشو و نمای پیش از بلوغ، طول دورهی تخمریزی، طول عمر حشرات کامل و باروری کفشدوزک در میان تیمارهای مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود نداشت. تاثیر نسبتهای مختلف ورمیکمپوست روی پارامترهای جدول زندگی کفشدوزک معنیدار بود. بیشترین مقدار نرخ خالص تولید مثل (r0) (28/71 ماده/ماده/نسل) روی تیمار ورمیکمپوست 30 درصد و کمترین مقدار آن(40/39) روی تیمار شاهد مشاهده شد. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) (152/0 ماده بر ماده بر روز) روی تیمار ورمیکمپوست 30 درصد و کمترین مقدار (120/0 ماده بر ماده بر روز) روی تیمار ورمیکمپوست صفر درصد بود. از لحاظ متوسط مدت زمان یک نسل (t) و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (dt) طولانیترین زمان روی تیمار ورمیکمپوست صفر درصد (به ترتیب 59/30 و 76/5 روز) و کوتاهترین زمان روی تیمار ورمیکمپوست 30 درصد (به ترتیب 01/28 و 56/4 روز) بود. نتایج به دست آمده در این پژوهش، به ویژه بالا بودن نرخ ذاتی افزایش جمعیت این شکارگر در تیمارهای ورمیکمپوست، بیانگر ضرورت انجام پژوهشهای بیشتر در خصوص استفاده تلفیقی از نسبتهای مختلف ورمیکمپوست و کفشدوزک h. variegata در برنامههای کنترلی شته جالیز میباشد.