نام پژوهشگر: رقیه حق پناه

تحلیل کالبدی _ فضایی بافت های فرسوده شهری در راستای بهسازی و نوسازی (مطالعه موردی شهرداراب)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده علوم انسانی 1392
  رقیه حق پناه   رضا مستوفی الممالکی

یکی از موضوع های قابل مطالعه در جهت شناخت و نحوه شکل گیری شهر، مطالعه بافت فرسوده آن شهر است. این بافت ها با اینکه در مراکز شهرها قرار دارند، اغلب مساکن آنها به واسطه مصالح ناپایداری که در آنها به کار برده شده، در حال تخریب است. امروزه توسعه و گسترش فیزیکی شهرها در نواحی پیرامونی این بافت ها همگام با روند مدرنیزاسیون و جابجایی گروه های جمعیتی بین بافت قدیم و جدید شهر روزبروز بر فرسودگی آن افزوده است. بافت فرسوده شهر داراب نیز از نمونه بافت هایی است که به دلیل مشکلاتی از قبیل عدم دسترسی های مناسب، انحطاط اقتصادی، فرسودگی سازمان اجتماعی و... با تحولات کالبدی، اجتماعی و اقتصادی مواجه است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ویژگی های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی محدوده مورد مطالعه در پی شناسایی عواملی که بیشترین تأثیر را بر فرسودگی بافت دارند؛ می باشد. تحقیق حاضر از نظر ماهیت کاربردی است و به روش توصیفی _ تحلیلی انجام گرفته و داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی به کمک تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. همچنین از نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل داده ها و نرم افزارgis برای تهیه نقشه ها مورد استفاده قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دو بخش آمار توصیفی که درصد توزیع ویژگی های فردی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بافت در بین ساکنین را نمایش می دهد و تحلیل های استنباطی آماری شامل ("خی دو" تک متغییره و چند متغییره و همبستگی پیرسون)که به منظور آزمون فرضیات استفاده شده است؛ تقسیم می شود. نتایج تحقیق نشان داد که پایگاه اجتماعی _ اقتصادی خانوارها با کیفیت مسکونی ارتباط مستقیم و معناداری دارد. محل تولد به عنوان یکی از متغییرهای تأثیرگذار در کیفیت واحد مسکونی می باشد و خانواده هایی که بومی و متولد داراب بودند بیشترین درصد واحدهای نوسازی منطقه را دارا می باشند. طبق نتایح، مشارکت با میزان درآمد رابطه معکوسی دارد و خانواده های با درآمد بالا تمایل کمتری به مشارکت با سازمان های برای اجرای طرح بهسازی و نوسازی دارند. توانایی مالی خانوارها می تواند تأثیر زیادی در بهسازی بافت فرسوده داشته باشد. همچنین اجرای طرح بهسازی و نوسازی از سوی سازمان های مربوطه نقش مهمی در ماندگاری جمعیت در این منطقه از شهر دارد.