نام پژوهشگر: مهدی خرمشاهی
مهدی خرمشاهی فیروز صمدی
چکیده هدف از این تحقیق بررسی اثر پودر کنگرفرنگی بر عملکرد کبد و نیز فراسنجه های خونی در بلدرچین ژاپنی مسموم شده با تتراکلریدکربن بود. در این پژوهش، از 100 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی یک روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2 استفاده شد. جوجه بلدرچین ها بطور تصادفی به 4 گروه مساوی 25 قطعه ای تقسیم شده و به مدت 42 روز پرورش داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) شاهد (دریافت کننده جیره شاهد)، 2) کنگرفرنگی (جیره شاهد مکمل شده با 2 درصد پودر کنگرفرنگی)، 3) تتراکلریدکربن (جیره شاهد بعلاوه 1 میلی لیتر تتراکلریدکربن به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و 4) کنگرفرنگی + تتراکلریدکربن (جیره شاهد مکمل شده با پودر کنگرفرنگی + تتراکلریدکربن همچون تیمارهای قبلی) بودند. تتراکلریدکربن از روز 29 پرورش هر سه روز یکبار تا پایان دوره به صورت تزریق داخل صفاقی اعمال گردید. جهت اندازه گیری غلظت سرمی آلبومین، پروتئین تام، کلسترول، تری گلیسرید و غلظت های سرم خون آنزیم های کبدی آلانین آمینوترانسفراز (alt)، آسپارتات آمینو ترانسفراز (ast) و آلکالین فسفاتاز (alp)، در پایان دوره آزمایش از سیاهرگ گردن بلدرچین ها خونگیری صورت گرفت. در پایان دوره و پس از کشتار جوجه ها، نمونه های کبدی جمع آوری گردیده و پس از رنگ آمیزی به روش هماتوکسیلین- ائوزین برای بررسی بافت شناسی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پودر کنگرفرنگی به طور معنی-داری غلظت کلسترول سرم و غلظت alt سرم خون را کاهش داده در حالی که تتراکلریدکربن به طور معنی داری غلظت تری گلیسرید سرم و غلظت سرمی آنزیم ast را افزایش داده است (05/0p<). بعلاوه، بررسی اثرات متقابل کنگرفرنگی و تتراکلریدکربن نشان داد که کنگرفرنگی به طور معنی داری غلظت سرمی آنزیم alp را کاهش داده است (05/0p<). نتایج هیستوپاتولوژی کبد نشان داد که تتراکلریدکربن موجب تخریب سلولی، ایجاد ساختارهای حباب مانند، چروکیده شدن فضای سینوزوئیدی و التهاب در بخش هایی از پارانشیم کبد شده و نیز باعث وضعیت غیر طبیعی مجرای صفراوی و سرخرگ کبدی شده است. در حالی که در گروه دریافت کننده توأم کنگرفرنگی و تتراکلریدکربن در مقایسه با گروه تتراکلریدکربن، وضعیت بهتری در پارانشیم کبدی، سیاهرگ مرکزی لوبول، سینوزوئیدها و نیز مجرای صفراوی و سرخرگ کبدی مشاهده می شود. واژگان کلیدی: بلدرچین ژاپنی، تتراکلریدکربن، فراسنجه های خونی، کبد، کنگرفرنگی