چکیده هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر مصرف ایمونوگلوبینy (igy) اختصاصی کمپیلوباکترژژونی، بر میزان تکثیر باکتری در محتویات سکوم و تهاجم آن به اندام های داخلی بوده و همچنین وزن بدن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و میزان مرگ ومیر نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. در آزمایش اول، مرغ های تخم گذار تترا-اس ال قهوه ای (tsl) با آنتی ژن کامل کمپیلوباکترژژونی(c.j) ایمن شدند و غلظت پروتئینی آنتی ژن پس از سونیکیت µg/ml 500 بود. در تزریق نخست، از 250 میکروگرم از آنتی ژن همراه با 250 میکروگرم ادجوانت کامل فروند استفاده شد. دوز یادآور، سه مرتبه و در فواصل 14 روز با ماده ادجوانت ناقص فروند تزریق شد. خونگیری و جمع آوری تخم مرغ ها 20 روز پس از نخستین تزریق آنتی ژن انجام گرفت. در طول دوره ایمونیزاسیون، فعالیت آنتی بادی ضد کمپیلوباکترژژونی(igy) در زرده و سرم با تست ممانعت از هماگلوتیناسیون (hi) تعیین شد. بالاترین تیتر آنتی بادی پلی کلونال در زرده و سرم به ترتیب 21 و30 روز پس از نخستین تزریق به دست آمد. در آزمایش دوم،210 قطعه جوجه ماده گوشتی یک روزه (سویه را س 308) در 7 گروه، شامل 3 تکرار و هر تکرار شامل 10 قطعه پرنده به مدت 42 روز پرورش داده شدند. هفت گروه آزمایشی به صورت c, a, b, c.j, c.j a, c.j b, c.j v مشخص شدند. در چهار گروه به عنوان گروه های چالشی(c.j)، در سن 21 روزگی، تمامی پرندگان با 1 میلی لیتر از محلول سوسپانسیون کمپیلوباکترژژونی حاویcfu 107×1 باکتری به روش دهانی چالش داده شدند. پرندگان در گروه-های (a,c.ja)، از یک روزگی تا پایان دوره آزمایش مقدار 15 میلی لیتر زرده حاوی آنتی بادی، مخلوط شده با 7/3 لیتر را دریافت داشتند. گروه های(b,c.jb)، از یک روزگی تا پایان دروه پرورش، روزانه مقدار 4/0? پودر زرده حاوی آنتی بادی اختصاصی علیه کمپیلوباکترژژونی را در جیره غذایی دریافت داشتند. همچنین پرندگان تیمار (c.jv) در یک روزگی با یک دوز از واکسن کمپیلوباکترژژونی (حدود 500 میکروگرم) تلقیح شدند. گروه شاهد (c) بدون چالش باکتری و فاقد تیمارهای آنتی بادی و واکسن بود. نتایج نشان داد که تعداد شمارش باکتری در سکوم گروه هایی که آنتی بادی اختصاصی ضد کمپیلوباکترژژونی و واکسن دریافت کرده اند به طور معنی داری کاهش یافت (05/0p<). همچنین در گروه های چالشی حاوی c.ja,c.jb,c.jv، جداسازی باکتری از اندام های داخلی کمتر بود. تیمارهای کنترل منفی (c) و a بیشترین افزایش وزن بدن را نسبت به سایر گروه ها داشتند (05/0p<). در بین گروه های مختلف از نظر میانگین مصرف خوراک روزانه، ضریب تبدیل غذایی و میزان مرگ و میر اختلاف معنی داری در کل وجود نداشت(05/0p>). کلمات کلیدی: کمپیلوباکترژژونی، ایمونوگلوبولین y، واکسن، پودر زرده، جوجه گوشتی