نام پژوهشگر: رحمن ابراهیم زاده آبدشتی

اثرات کود های آلی و شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی چای ترش (hibiscus sabdariffa l.)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زابل - دانشکده کشاورزی 1392
  رحمن ابراهیم زاده آبدشتی   محمد گلوی

چای ترش علاوه بر استفاده های دارویی متعدد، نقش مهمی در درآمد کشاورزان دارد. در این تحقیق به منظور تأثیر کود های آلی و شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی چای ترش، به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل واقع در سد سیستان مورد بررسی قرار گرفت. تیمار ها شامل: (t1) عدم مصرف کود (شاهد)، (t2) 300 کیلوگرم نیتروژن و فسفر و پتاسیم به نسبت 2:1:1 در هکتار، (t3) 20 تن کود دامی در هکتار، (t4) 10 تن کمپوست در هکتار، (t5) 5 تن ورمی کمپوست در هکتار، (t6) محلول پاشی اسید هیومیک به نسبت 5/1 در هزار، (t7) 50 درصد t2 + t6، (t8) 50 درصد t3 + t6، (t9) 50 درصد t4 +t6 و (t10) 50 درصد t5 + t6 بودند. نتایج نشان داد کاربرد کود های آلی و شیمیایی سبب افزایش ارتفاع، تعداد شاخه جانبی و قطر بوته گردید، به طوری که بیشترین مقدار ارتفاع بوته به تیمار t8 و تعداد شاخه های جانبی و قطر بوته به تیمار t9 تعلق داشت. روند تغییرات رشد رویشی در طول فصل رشد نیز نشان داد که با گذشت زمان با کاربرد کود آلی و شیمیایی توأم با اسید هیومیک؛ ارتفاع، قطر و تعداد شاخه های جانبی در بوته نسبت به استفاده مجزای این کودها افزایش می یابد. تأثیر کود های مختلف بر وزن بوته معنی دار بود و بیشترین وزن بوته با کاربرد کود دامی حاصل شد. تأثیر کود های مختلف بر تعداد میوه، عملکرد بذر، وزن میوه، وزن تر و خشک کاسبرگ، طول گل آذین و میوه معنی دار شده، تأثیر کودهای آلی توأم با اسید هیومیک نسبت به سایر کودها بیشتر بود. تأثیر کود های آلی و شیمیایی بر درصد خاکستر و مواد آلی برگ و کاسبرگ هر چند از نظر آماری معنی دار نبود، ولی بالاترین میزان درصد خاکستر برگ و کاسبرگ برای تیمار های t4 و t1 بدست آمد. همچنین بالاترین درصد مواد آلی برگ و کاسبرگ به ترتیب از تیمارهای t10 و t7 حاصل شد. تأثیر تیمار کود ها بر درصد پروتئین و نیتروژن کاسبرگ بسیار معنی دار شد و تیمار t7 نسبت به سایر تیمار ها برتری داشت. بیشترین درصد فسفر، پتاسیم و کلسیم برگ و کاسبرگ و منیزیم کاسبرگ با کاربرد کود های آلی و کودهای آلی توأم با اسید هیومیک به دست آمد. بیشترین درصد سدیم برگ و کاسبرگ به ترتیب با تیمار های t4 و t1 بدست آمد. هرچند از نظر آماری تفاوت معنی داری بین آهن، روی و مس مشاهده نشد، ولی بالاترین میزان آهن از تیمار t8، روی و مس از تیمارt5 و سرب از تیمار t2 بدست آمد. تأثیر کود ها مختلف بر منگنز معنی دار بود، به طوری که بالاترین میزان منگنز به تیمار t10 و کمترین به تیمار شاهد تعلق داشت. بالاترین عملکرد ویتامین c، آنتوسیانین و ph به تیمار t8، بیشترین کربوهیدرات به تیمار t3 و مواد جامد محلول به تیمار t7 تعلق می گیرد. بیشترین کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل به t8 اختصاص یافت. در مجموع از نتایج این آزمایش می توان بیان کرد به دلیل افزایش عملکرد کمی و کیفی، کشت گیاه چای ترش با کاربرد کود های شیمیایی و آلی توأم با اسید هیومیک در شرایط آب و هوایی زابل مناسب به نظر می رسد.