نام پژوهشگر: ملیحه خوش بین

نقش روسیه ی تزاری در سرکوب انقلاب مشروطه ی ایران (با تأکید بر حوادث مشهد)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1390
  ملیحه خوش بین   حمید احمدی

هدف این پژوهش ریشه یابی علت ناکامی مشروطه خواهان در دستیابی به آرمان های خویش و برنامه های دولت مشروطه است. انقلاب مشروطه که پس از مدت به نسبت کوتاهی از مبارزات مردم به ثمر نشست، پس از چندی گرفتار ناملایمات شده و در رسیدن به اهداف خود ناکام ماند. نظر به اینکه در دوره ی زمانی انقلاب مشروطه، ایران مدتی بود که در نظام جهانی ادغام شده بود، بنابراین درک تحولات داخلی آن بدون درک تحولات نظام بین الملل، اگر غیر ممکن نباشد، کاری دشوار خواهد بود. به این ترتیب با نگاهی به وضعیت نظام جهانی در آن مقطع تاریخی به تبیین تحولات انقلاب مشروطه می پردازیم. برای اینکه در دام توطیه محوری گرفتار نشویم، چهارچوب نظری کلانی را با عنوان نظریه ی نظام جهانی برگزیدیم تا در چهارچوب این نظریه با تکیه بر تحولات ساختاری درنظام بین الملل، رویدادها و حوادث پس از انقلاب را تا زمان جنگ جهانی اول و شکست برنامه های مشروطه خواهان است، با این فرضیه پیش می رویم که علت این شکست ها، تحولات ساختاری در نظام جهانی و به کلام دیگر کنار کشیدن انگلیس از نقش حمایتگری انقلاب و باز گذاشتن دست روسیه ی تزاری و گاهی همراهی برای سرکوبی این جنبش بوده است. همچنین این پژوهش از قسمتی به عنوان مطالعه ی موردی تشکیل یافته است که در ارتباط با فرضیه ی اصلی پژوهش بوده و یکی از کانون های مقاومت آزادی خواهان یعنی مشهد را که به دست روسیه سرکوب شد، بررسی می کند. بر این اساس این پژوهش بعد از کلیات و پیشینه از پنج فصل تشکیل شده است که در قالب دو بخش ارایه می شود: بخش اول : نظام بین الملل و انقلاب مشروطه ایران -نظریه ی نظام جهانی -انقلاب مشروطه ی ایران و وضعیت نظام بین الملل -دخالت ها ی روسیه تزاری در انقلاب مشروطه بخش دوم : انقلاب مشروطه در مشهد و کارشکنی های روسیه تزاری -مشهد در انقلاب مشروطه -دخالت های روسیه ی تزاری در مشهد