نام پژوهشگر: حسن پوربابایی

ارزیابی توان اکولوژیک به منظور توسعه جنگلکاری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis) مطالعه موردی : حوضه آبخیز قلعه گل شهرستان خرم آباد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا 1389
  مهدیه شمسه   حسن پوربابایی

ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن توسط انسان است. در این تحقیق توان اکولوژیک حوضه آبخیز قلعه گل با هدف توسعه جنگلکاری مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منطور لایه های اطلاعاتی لازم مانند نقشه های شیب، ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی، اقلیم، فرسایش، عمق و بافت خاک، زمین شناسی ، تیپ و تراکم گیاهی با رقومی کردن نقشه توپوگرافی و نقشه زمین شناسی و با استفاده از نرم افزارهای 9.2 arc gis و arc view 3.2 استخراج شدند. برای ارزیابی توان اکولوژیکی ابتدا لایه های داده های اکولوزیک با هم ترکیب ( روی هم گذاری ) شده و محصول نهایی نقشه واحدهای زیست محیطی بود. در این مرحله با توجه به هدف ارزیابی و بر اساس منطق بولین محدودیت های موجود در منطقه شناسایی شده و از نقشه موجود حذف شدند. سپس معیارهای مورد استفاده در ارزیابی با توجه به نظر کارشناسی و بر اساس روش ارزیابی چند معیاره و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و با استفاده از نرم افزار expert choice اولویت بندی شدند و وزن نهایی مربوط به هر معیار تعیین شد. پس از آن ارزش گذاری نقشه ها صورت گرفت و در نهایت با توجه به ارزش های موجود ، توان هر یک از واحدهای زیست محیطی مشخص و قابلیت منطقه برای توسعه جنگلکاری در چهار طبقه توان تعیین شد. البته با توجه به این که هر گونه، نیاز های اکولوژیکی خاصی دارد لذا متناسب بودن نیاز های اکولوژیکی گونه با شرایط اکولوژیکی موجود در منطقه شرط موفقیت در امر جنگلکاری می باشد. به همین دلیل بعد از اینکه توان اکولوژیکی منطقه مورد مطالعه برای جنگل کاری تعیین شد، چند گونه به منظور احیای جنگل های این منطقه پیشنهاد شد و میزان تناسب نیاز های اکولوژیکی این گونه ها با شرایط اکولوژیکی موجود در منطقه مورد بررسی قرارگرفت و در واقع مکان مناسب برای جنگلکاری با هر کدام از گونه های مورد بررسی تعیین شد.

بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و بازگشت عناصر غذایی در رویش گاههای پلت ( acer velutinum boiss ) مطالعه موردی سری یک حوزه 7 ناو اسالم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا 1390
  علی پاوند درو   علی صالحی

این تحقیق در 9 عدد از پارسل های سری 1 حوزه 7 ناو اسالم که یکی از مناطق استقرار و پراکنش وسیع و مناسب گونه پلت در جنگل های شمال کشور می باشد، انجام شده است. هدف از این تحقیق بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و عوامل توپوگرافی تاثیرگذار بر استقرار و پراکنش پلت می باشد تا بتوان برخی از مهمترین ویژگی های اکولوژیکی این گونه مهم را مشخص نمود. برای این منظور 22 قطعه نمونه 50 50 متر به روش نمونه برداری طبقه بندی شده انتخاب شد. در داخل هر قطعه نمونه، در کنار مشخص کردن عوامل توپوگرافی، لایه علفی، درختی و درختچه ای و زاد آوری گونه های چوبی، نمونه خاک برداشت و مهمترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تعیین شد. عناصر غذایی موجود در برگ پلت در دو مرحله، یکی در اواسط مرداد و دومی در اواخر آبان مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد، از بین عوامل خاکی، درصد کرین آلی، درصد نیتروژن کل و درصد رطوبت اشباع خاک بیشترین تاثیر را در استقرار و پراکنش گونه پلت دارد. از بین عوامل توپوگرافی نیز گونه پلت با جهات شمالی همبستگی مثبت نشان می دهد. همچنین تاثیر متغیر های درصد کربن آلی، فسفر قابل جذب، درصد رطوبت اشباع خاک، مقدار شن و ارتفاع از سطح دریا بر زاد آوری پلت مثبت بوده و در مقابل درصد کلسیم و منیزیوم محلول خاک رابطه منفی با زاد آوری این گونه دارد. در بررسی گونه های علفی کف جنگل نیز مشاهده شد، سرخس عقابی همبستگی مثبت بالایی با رویشگاه های پلت نشان می دهد ولی این همبستگی برای ملف، گرامینه و پرونلا منفی است. بررسی عناصر غذایی موجود در برگ پلت حاکی از بازجذب عناصر کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر است که این مسئله می تواند تاییدی بر نیاز بسیار بالای پلت به خاک های حاصلخیز باشد. نتایج نهایی این تحقیق نشان داد، در پراکنش و استقرار گونه پلت، احتمالاً رویشگاه های مرغوب با خاک حاصلخیز و رطوبت مناسب می تواند تعیین کننده باشد

بررسی کاربرد روش های خط نمونه برای برآورد مشخصه های کمی جنگلهای زاگرس، مطالعه موردی: منطقه دالاب ایلام
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا 1392
  مهرداد میرزایی   سید امیر اسلام بنیاد

مدیریت و برنامه ریزی اصولی در جنگل، مستلزم داشتن اطلاعات کمی و کیفی مناسب است. از این رو، آماربرداری جنگل در برآورد وضعیت موجود و برنامه ریزی آینده نقش اساسی دارد. در این بررسی 37/2 هکتار از جنگل های دالاب ایلام به صورت صد در صد با قطعات نمونه 1 هکتاری آماربرداری شد. برای برآورد مشخصه های کمی دو روش خط نمونه با طول ثابت 50 متر و خط نمونه با تعداد ثابت 5 درخت مورد مقایسه قرار گرفتند. مشخصه های مورد اندازه گیری شامل تعداد درختان در هکتار، سطح مقطع برابر سینه و درصد تاج پوشش بود. برای هر روش تعداد 37 قطعه نمونه براساس الگوی منظم تصادفی با ابعاد شبکه 100×100 متر برداشت و مشخصات مورد نیاز درختان اندازه گیری شد. نتایج این بررسی نشان داد که با در نظر گرفتن دقت و هزینه، روش خط نمونه با تعداد درخت ثابت، روش مناسب برای برآورد مشخصه های کمی جنگل های منطقه دالاب استان ایلام می باشد.

برآورد تنوع زیستی گونه های گیاهی در ذخیره گاه جنگلی دکتر درستکار، گیسوم تالش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  مرضیه نوبخت قلاتی   حسن پوربابایی

چکیده ندارد.

مطالعه اقلیم درختی (dendroclimatology) گونه راش شرقی و بلند مازو در منطقه سراوان گیلان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1387
  سرخوش کرم زاده   حسن پوربابایی

چکیده ندارد.

تنوع زیستی گونه های چوبی و اکوسیستمهای آنها در استان گیلان (هیرکانی غربی)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1377
  حسن پوربابایی   مجید مخدوم

به منظور تعیین مهمترین چهره های زیستی گیاهی در قالب تنوع گونه ای (تنوع زیستی گونه های چوبی) و تهیه نقشه های تنوع زیستی در جنگل های گیلان به اداره های منابع طبیعی هر شهرستان مراجعه و رویشگاه های گونه های آزاد، بارانک ، بلندمازو، داغداغان، راش ، زربین، سرخدار، شاه بلوط، شمشاد و ... مشخص شدند. در هر یک از این رویشگاه ها قطعه نمونه ای به مساحت نیم هکتار و بشکل لوزی بطور انتخابی تعیین گردید و تمام گونه های چوبی مورد شناسایی و جمعیت آنها بررسی و در مجموع 123 قطعه نمونه مورد مطالعه قرار گرفت . برای مطالعه تنوع زیستی گونه های چوبی در مناطق خارج از رویشگاه ها از اطلاعات 99 طرح جنگلداری استفاده شده است . در این مطالعه از شاخص سیمپسون، تابع شانون - وینر و شاخص بریلوین برای محاسبه تنوع زیستی استفاده شده و یکنواختی شاخص ها نیز بدست آمده است . برای ارزیابی غنا از شاخص های غنای مارگالف و منهینیک استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که رویشگاه های داغداغان و سرخدار بیشترین و رویشگاه های راش و شمشاد کمترین تنوع زیستی را دارا می باشند. نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل طرح های جنگلداری نشان می دهد که سری 4 آستاراچای، دانگ دوم لمیریک ، شیره وا، رزداره پشت ، دزگیت بیشترین و طرح های رزه، لسانیه، خشکه دریا، شن رود (دانگ)، لارنه و شلیشه کمترین تنوع زیستی را دارند. نوآوری های این تحقیق عبارتند از: الف) در افزایش تنوع زیستی، یکنواختی مهمتر از غنا است . ب) در افزایش شاخص سیمپسون، اهمیت یکنواختی بیش از غنا است در حالیکه در افزایش تابع شانون - وینر شاخص های غنا مهمتر هستند. ج) برای ارزیابی تنوع زیستی جنگل های گیلان، تابع شانون - وینر بدلیل حساسیت زیاد به تغییرات گونه های نادر توصیه می شود. د) تنوع زیستی در جنگل های غرب گیلان بیشتر از شرق است . ه) دستیابی به حقایق پراکنش گونه های چوبی در جنگل های گیلان و) تهیه نقشه های تنوع زیستی در جنگلهای گیلان.

بررسی و تعیین مناسب ترین ابعاد شبکه آماربرداری و سطح قطعه نمونه در جنگل های دست کاشت (کاج تدا)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1372
  حسن پوربابایی   منوچهر نمیرانیان

هدف ازاین تحقیق تعیین بهترین ابعاد شبکه آماربرداری و سطح قطعه نمونه در جنگلهای دست کاشت سوزنی برگان است ، این جنگلها در مناطق جلگه ای شمال ایران واقع می باشند. برای این منظور 132 قطعه نمونه بروش تصادفی - سیستماتیک از جنگلهای دست کاشت کاج تدای منطقه شفارود (جنگلکاری پیلمبرا) برداشت شد. ابعاد شبکه آماربرداری m 100 x 100 با سطح قطعه نمونه 500 متر مربع بود. با استفاده از برنامه های مناسب کامپیوتری برای ابعاد شبکه های 200 x 100 متر، 300 x 100 متر، 400 x 100 متر و 200 x 200 متر با سطوح قطعات نمونه 400،300،200،100،50 متر مربع شبیه سازی (simulation) انجام شد. برای هرحالت ، بطور جداگانه محاسبات آماری و مطالعات زمانی صورت گرفت . برای مقایسه حالات مختلف ابعاد شبکه آماربرداری با یکدیگر که دارای سطوح مختلف قطعه نمونه نیز می باشد،حاصلضرب مربع اشتباه آماری ((e)2) در زمان کل آماربرداری (t) ملاک عمل قرار داده شد. در هرحالتی که ارزش رابطه (e)2xt حداقل باشد،بهترین ابعاد شبکه و سطح قطعه نمونه از نظر دقت آماری و هزینه آماربرداری خواهد بود. دراین تحقیق بعد از اینکه ارزش رابطه فوق برای کلیه حالات محاسبه شد، مشخص گردید که ابعاد شبکه 300 x 100 متر با مساحت قطعه نمونه 400 متر مربع با اشتباه آماری 21ˆ6 +- درصد (21ˆ6 +- = e) و با 44 قطعه نمونه در بهترین حالت قرار دارد. بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که ابعاد شبکه و سطح قطعه نمونه فوق الذکر مناسبترین روش آماربرداری در جنگلهای دست کاشت سوزنی برگ شمال ایران (با مشخصات مشابه ازنظر گونه، پراکنش پایه ها،رویشگاه و ... در منطقه شفارود) خواهد بود.