در تحقیق حاضر کتب تاریخی قرن دهم هجری (996-907) از لحاظ تاریخ ادبی مورد بررسی قرار گرفته تا به اهمیت و نقش آنها در تکمیل و تصحیح اطلاعات منابع تاریخ ادبیات فارسی پی برده شود. تاریخ نویسان در آثار خود علاوه بر شرح حوادث تاریخی و سیاسی، به ذکر مطالب تاریخ ادبی نیز پرداخته و دورنمایی از جامع? ادبی عصر خود و گاه عصر پیش از خود را در آثارشان به تصویر کشیده اند. در مرحل? نخست این تحقیق پس از شناسایی کتب دور? مذکور، موضوعات مرتبط با تاریخ ادبیات را از دل آنها استخراج کردیم؛ سپس آنها را با محتوای تاریخ ادبیات های فارسی و گاه با دیگر تحقیقات سنجیدیم تا نقاط اشتراک و تفاوت بین اطلاعات آنها مشخص شود. پس از مقایس? مطالب، مشخص شد که اطلاعات تاریخ ادبی تاریخ نویسان در برابر گفته های مورخان ادبی سه وضعیت دارد: اول اینکه، گاهی مطالب تاریخ ادبی موجود در کتب تاریخی با اطلاعات تاریخ ادبیات ها هم خوانی دارد. دوم اینکه، گاهی مطالب مذکور در کتب تاریخی و تاریخ ادبیات ها با یکدیگر متفاوت است. سوم اینکه، گاهی مطالبی در کتب تاریخی یافت می شود که مورخان ادبی به آنها اشاره نکرده اند. بنابراین مطالب تاریخ ادبی در کتب تاریخی دور? مورد بحث برای تکمیل و تصحیح مطالب تذکره های شاعران و به تبع آنها تاریخ ادبیات های فارسی بسیار مفید است و گاهی نیز حاوی اطلاعاتی است که یا در تذکره ها و تاریخ ادبیات ها ذکر نشده و یا اگر هم ذکر شده، گفته های آنها از کتب تاریخی مذکور که حکم منابع مادر را دارند، نقل شده است. ارزشمندی مطالب این کتب زمانی روشن می شود که تاریخ نویسان تاریخ ادبیات عصر خود را بررسی می کنند و اطلاعاتی را به مخاطب می دهند که دست اول و معتبر است. در نظریه-های جدید تاریخ ادبی به مخاطبان نهاد ادبی توجه زیادی می شود. تحقیق حاضر واکنش تاریخ نویسان را به عنوان گروهی از مخاطبان نهاد ادبی در برابر شاعران و ادیبان نشان می دهد.