نام پژوهشگر: رضا عباسپور نادری
حسام کاظمی سید یوسف پیغمبری
این پروژه به منظور کاهش صید ضمنی در لنج های ترال میگوی استان هرمزگان انجام گرفته است. منطقه ی خلیج فارس جزو آب های گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان است که صید میگوهای خانواده ی پنئیده 1 به طور گسترده در آن صورت می گیرد. در بین روش های مختلف صید، ترال میگوی نواحی گرمسیری بیشترین میزان صید دورریز را در دنیا دارد. در این مطالعه از یک نوع ابزار کاهنده ی صید ضمنی (پانل چشمه مربعی) با دو سایز مختلف اندازه چشمه، یعنی اندازه چشمه کشیده ی 75 و 90 میلیمتر به منظور کاهش صید ضمنی استفاده کرده ایم. در این مطالعه از روش تور ترال کاوردار استفاده شده است، تا بتوان عملکرد ابزار کاهنده را مورد بررسی قرار داد. پس از هر بار عملیات صید، محتویات ساک و کاور تور به طور جداگانه در هر طرف شناور تخلیه و سپس در سه طبقه ی میگو، ماهیان تجاری و ماهیان دورریز دسته بندی می شدند. کل ماهیان تجاری و زیرنمونه های گرفته شده از ماهیان دورریز و میگوها، اندازه گیری طولی و وزنی میگو و ماهیان و همچنین متوسط طول آن ها در دو حالت تور دارای ابزار cpue شدند. متوسط 22 (ساک تور) و تور بدون ابزار (ساک تور + کاور تور) توسط آزمون های آماری مربوطه مقایسه شدند. همچنین به منظور مقایسه ی عملکرد دو ابزار، صید خارج شده از هر ابزار (صید کاور تور) را مورد مقایسه قرار دادیم. نتایج نشان داد هر دو ابزار کاهنده ی استفاده شده در این مطالعه، صید ضمنی و صید میگو را به طور معنی داری کاهش داده اند. همچنین در عملکرد ابزار کاهنده، با چشمه های مختلف 75 و 90 میلیمتری، تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در این مطالعه نشان داده شد ترال میگوی لنج ها در استان هرمزگان از متنوع ترین سیستم های صیادی است که صید ضمنی بالایی دارد، با توجه به اینکه بخش عمده ی صید میگو در خلیج فارس توسط لنج ها صورت می گیرد، بنابراین با استفاده از نصب ابزار کاهنده در تورهای ترال لنج های میگوگیر، گام بزرگی در حفظ ذخایر و همچنین کیفیت صیادی در خلیج فارس برداشته خواهد شد.
احمد فولادی ثابت سید یوسف پیغمبری
ذخایر ماهی یال اسبی (trichiurus lepturus) جزء منابع آبزی با ارزش اقتصادی بالا می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه ترکیب وتراکم صید هدف و ضمنی در ترال میان آبی یال اسبی بین صیدگاه های استان بوشهر و هرمزگان انجام شد. عملیات نمونه برداری در سال 1392 طی فصل تابستان در استان بوشهر و فصل پاییز در استان هرمزگان انجام شد. عملیات نمونه برداری توسط کشتی ترالر صنعتی کلاس طبس به طول 27 متر و عرض 2/7 متر و طی 73 بار تورکشی در فصول صید صورت گرفت. تور بکار رفته در این تحقیق، تورترال میان آبی جنس نخ پلی اتیلن،چشمه تور 75 میلی-متر(گره تاگره مقابل) در قسمت ساک، شماره نخ 4 میلی متر، پانل فوقانی به طول 36 متر، پانل تحتانی به طول 26 متر، طناب فوقانی به طول 45 متر بود. مقدار msy یال اسبی در استان هرمزگان 758/1674 تن برآورد شد. میزان بیومس و میانگین cpua در منطقه مطاف بوشهر در هر مایل مربع 248/17 تن و ) kg.nm-2 ( 58/1076 ± 42/8624 و در صیدگاه های هرمزگان به ترتیب 309/15تن و ) kg.nm-2 ( 87/1529 ± 74/8105 برآورد شد. در این مطالعه در استان بوشهر 47 گونه آبزی از 34 خانواده شناسایی شد، که 35 گونه ماهی استخوانی متعلق به 25 خانواده، 9 گونه ماهی غضروفی متعلق به 6 خانواده و 3 گونه بی مهره از 3 خانواده بود. ماهیان استخوانی 21/92 ، ماهیان غضروفی 564/6 و بی مهره گان 226/1 درصد از کل صیدضمنی را به خود اختصاص دادند. فراوانی نسبی گونه هدف (تمام اندازه ها) 79/92، گونه های تجاری 65/3 و گونه های دورریز 56/3 درصد بود. در صیدگاه های استان هرمزگان 48 گونه آبزی از 38 خانواده شناسایی شد که 38 گونه ماهی استخوانی متعلق به 28 خانواده، 7 گونه ماهی غضروفی متعلق به 7 خانواده، 3 گونه بی مهره از 3 خانواده بود. ماهیان استخوانی 057/90، ماهیان غضروفی 708/9 و بی مهره گان 235/ 0درصد از کل صیدضمنی را به خود اختصاص دادند. هم چنین فراوانی نسبی گونه هدف (تمام اندازه ها) 825/73 ، گونه های تجاری 03/16 و گونه های دورریز 145/10 درصد بود. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند به عنوان پایه ای برای انجام مطالعات طولانی مدت روی ذخایر ماهیان یال اسبی و برآورد آسیب های حاصل از روش ترال میان آبی روی ذخایر دیگر ماهیان استفاده شود.
مرتضی صلاحی گزاز سید یوسف پیغمبری
هدف این پژوهش برآورد صید به ازای واحد تلاش صیادی (cpue)، صید بر واحد مساحت (cpua)، ساختار طولی ماهی مرکب و ترکیب صید ضمنی ترال های صید این گونه در سواحل دریای عمان بود.میانگین cpue و cpua ماهی مرکب به ترتیب 8/150±1/203 (kg/h) و 7/345±1948 (kg/nm2) برآورد شد.ترکیب صید ترال ماهی مورد استفاده در دریای عمان متشکل از 62 گونه از 42 خانواده به طوری که 47 گونه از ماهیان استخوانی، 9 گونه از ماهیان غضروفی، 3 گونه از سرپایان و 3 گونه سخت پوست از 42 خانواده بود.