یکی از بارزترین و ارزشمندترین اکوسیستم های رودخانه ای در استان همدان سراب گاماسیاب است که در نزدیکی شهرستان نهاوند قرار داشته و با بخشی از جنگل های زاگرس که متعلق به هات اسپات جهانی ایران و آناتولی است احاطه شده است. هدف اصلی انجام این پژوهش ارزیابی توان اکولوژیکی این منطقه بخصوص توان اکولوژیکی اطراف سراب گاماسیاب و رودخانه آن برای کاربری اکوتوریسم به منظور تعدیل فشار تفرجی در اکوسیستم شکننده سراب و هدایت بخشی از این فشار به سمت جنگل و مراتع پایین دست محدوده است. در این بررسی پس از شناسایی منابع اکولوژیکی (پایدار و ناپایدار) تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع صورت گرفت. با مبنا قرار دادن اصول دستی نقشه سازی یگان های محیط زیستی و استفاده از روش سیستمی رایج در ایران در محیط نرم افزار (arcgis9.2) لایه های اطلاعاتی با هم تلفیق شدند و در نهایت 55 یگان محیط زیستی تفکیک و نقشه سازی شد. سپس با استفاده از مدل های ویژه طراحی شده برای اکوتوریسم منطقه، ارزیابی توان اکولوژیکی برای اکوتوریسم متمرکز با سه طبقه توان و اکوتوریسم گسترده با دو طبقه توان در منطقه انجام شد. در مرحله بعد با شناسایی منابع اجتماعی- اقتصادی و تجزیه و تحلیل این داده ها، نقشه سازی و طبقه بندی شاخص های مهمی چون کاربری فعلی اراضی، درآمد حاصل از کاربری ها، ساختارهای زیربنایی، و پراکنش دام انجام گرفت و نیازهای اجتماعی- اقتصادی محدوده مطالعاتی بررسی و به منظور اتخاذ تصمیم نهایی با توان اکولوژیکی منطقه تلفیق شد. در نتیجه از کل مساحت منطقه (50/8236 هکتار) 84/10 درصد به تفرج متمرکز طبقه 2 (69/892 هکتار)، 32/12 درصد به تفرج متمرکز طبقه 3 (01/1015 هکتار)، 56/10 درصد به تفرج گسترده طبقه 1 (64/869 هکتار) و 81/0 درصد برای تفرج گسترده طبقه 2 (57/66 هکتار) تعلق گرفت. کلید واژه ها: اکوتوریسم، ارزیابی توان اکولوژیکی، جنگل ها و نواحی اطراف سراب گاماسیاب، سامانه اطلاعات جغرافیایی.

بارش یکی از پارامترهای مهم اقلیم شناسی و سایر علوم جوی که از اهمیت والایی در حیات بشر برخوردار است. در سال های اخیر ، سیل و خشکسالی خسارت های فراوانی را در بسیاری از مناطق جهان در پی داشته است. پیش بینی بارش در مدیریت و هشدار این معضلات نقش مهمی بر عهده دارد. با دلیل تأثیر متقابل پارامترهای مختلف هواشناسی در محاسبه بارش، آن را به سوی یک فرایند بسیار نامنظم و آشوبناک سوق داده است. امروزه شبکه های عصبی مصنوعی از جمله روش های نوین می باشد که برای تخمین و پیش بینی پارامترها با استفاده از ارتباط ذاتی بین داده ها توسعه یافته است و همچنین استفاده روزافزون از شبکه های عصبی مصنوعی، به عنوان مدل تجربی و کارآمد در علوم مختلف از جمله اقلیم شناسی و هواشناسی، نشان دهنده ضرورت ارزش بالای مطالعه این مدل هاست. هدف این پژوهش، پیش بینی بارش روزانه با استفاده از آمار روزانه هواشناسی ایستگاه های کرمان، بافت و میانده جیرفت، طی دوره مشترک آماری 23 ساله (2012-1989)، می باشد. در این راستا، شبکه های عصبی مصنوعی پرسپترون(چند لایه)،شبکه تابع پایه شعاعی و شبکه عصبی بازگشتی مورد آزمون قرار گرفتند. ترکیب های مختلف با پارامترهای کمینه دما، بیشینه دما، میانگین دما، رطوبت نسبی ، سرعت و جهت باد و میانگین فشار به عنوان ورودی های شبکه های عصبی مصنوعی و بارش روزانه به عنوان خروجی شبکه در نظر گرفته شد. 80 درصد داده ها برای آموزش و 20 درصد بقیه برای تست به کار گرفته شده است. برای ارزیابی صحت و دقت شبکه های عصبی از دو شاخص میانگین مربعات خطا (mse) و ضریب همبستگی (r) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل خروجی و میزان میانگین مربعات خطای شبکه های عصبی توابع پایه شعاعی و برگشتی، نشان داد این مدل ها، از توانایی و دقت بیشتری نسبت به شبکه های عصبی پرسپترون برای پیش بینی بارش برخوردارند. تحلیل نتایج خروجی سه شبکه نشان داده است که با افزایش فاکتورهای موثر ورودی، شبکه دقت بالاتری را در پیش بینی ارائه می دهد .سپس با استفاده از زنجیره مارکوف میزان احتمال بارش های دو روزه نیز مشخص گردید و با توجه به میزان احتمال کسب شده برای هر ایستگاه، احتمال وقوع بارش نیز شبیه سازی شد.

امروزه آلودگی هوا به عنوان یک خطر محیط زیستی، در شهرهای بزرگ به یک معضل و چالش جدی تبدیل شده است. خطرات محیط زیستی می توانند با یکدیگر به صورت تجمعی عمل کرده و یا به صورت پیچیده ای با یکدیگر واکنش نشان داده و تهدیدهای بزرگی را برای سلامتی انسان فراهم نمایند. از سویی دیگر جوامع با شرایط اقتصادی- اجتماعی پایین تر معمولا در برابر استرس های محیطی زیستی بیشتر و بزرگتری نسبت به سایر افراد جامعه قرار می گیرند. در پژوهش حاضر که نخستین مطالعه در زمینه بررسی نابرابری اثرات تجمعی و منفرد آلودگی هوا در مناطق شهری ایران می باشد، شهر تهران به عنوان یکی از آلوده ترین کلان شهرها انتخاب گردید. براساس الگوریتم هندرسون مدل رگرسیون کاربری سرزمین برای آلاینده های pm10 وno2 در سال 1390 توسعه داده شد. مدلی که برای آلاینده pm10 توسعه داده شد شامل 3 متغیر پیشگو با ضریب تبین 65/0 بود. همچنین مدل توسعه داده شده برای آلاینده no2 شامل 4 متغیر پیشگو با ضریب تبین 77/0 بود. نتایج اعتبار سنجی نیز به ترتیب برای آلاینده-های pm10 وno2 برابر با 69/0 و 66/0 بود. نتایج بررسی شاخص های نابرابری منفرد و تجمعی آلودگی هوا در مناطق 22گانه شهر تهران براساس پارامترهای اقتصادی- اجتماعی نشان داد که در بین مناطق شهر تهران نابرابری آلودگی هوا وجود دارد و در این بین پارامتر درصد افراد فقیر مهم ترین عامل ایجاد کننده نابرابری می باشد. یافته های این پژوهش می تواند در ارائه راهبردهای پیشگیری و سیاست گذاری مرتبط با آلودگی هوا برای مدیران و سیاستگذاران، تاثیرگذار باشد و امید است که تلاشی در جهت حل این چالش جدی شهر تهران باشد.

غنی سازی دی اکسیدکربن درگلخانه ها می تواند به عنوان راهکاری برای کاهش زمان تولید، بهبود قدرت رشد و همچنین افزایش کیفیت گیاه استفاده شود. از طرفی با افزایش غلظت دی اکسیدکربن محیط در سال های آینده، مواجه هستیم. لذا تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر افزایش دی اکسیدکربن بر روی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک نهال های دو گونه ی درختی زیتون تلخ ((melia azedarach linn. و سروناز (cupressus sempervirens l.var. cereiformis) در شرایط گلخانه ای انجام شد. سطوح دی اکسیدکربن استفاده شده عبارت بودند از سه غلظت 450 (شاهد)، 750 و 1100پی پی ام که به صورت طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نهال های دو گونه ی درختی به مدت دو ماه تحت تیمار دی-اکسیدکربن قرار گرفتند. سپس برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت های 750 و 1100 پی پی ام دی اکسیدکربن، تمام صفات مورفولوژیک به استثنای وزن خشک ریشه و ارتفاع ساقه و صفات فیزیولوژیک شامل میزان پرولین، ازت و محتوای آب نسبی برگ را به طور معنی داری در زیتون تلخ تحت تاثیر قرار داد. غلظت 750 پی پی ام دی اکسیدکربن، بیشترین اثر را بر روی صفات مورد مطالعه در این گونه داشت. به طوریکه میانگین وزن خشک اندام هوایی، بیوماس خشک و مقدار پرولین را به بیش از سه برابر و وزن تر اندام هوایی و ریشه و بیوماس تر را بیش از دو برابر نسبت به شاهد افزایش داد. بیشترین میانگین قطر یقه و میزان ازت این گونه هم در غلطت 750 پی پی ام مشاهده شد. همچنین غلظت های بالای دی اکسیدکربن به طور معنی داری سبب افزایش تعداد برگ ها به بیش از دو برابر و ارتفاع ساقه نسبت به میانگین شاهد در زیتون تلخ گردید. درسروناز نیز غلظت 750 پی پی ام دی اکسیدکربن میانگین میزان پرولین را به بیش از شش برابر نسبت به میانگین شاهد و بیش از دو برابر نسبت به غلطت 1100 پی پی ام افزایش داد. غلظت 750 همچنین بیشترین تاثیر را بر روی قطر یقه و مقدار ازت در این گونه داشت. و در غلظت 1100 پی پی ام ارتفاع ساقه و وزن تر اندام هوایی این گونه به طور معنی داری افزایش یافت. به طور کلی نتایج نشان داد که افزایش غلظت دی اکسیدکربن در هر دو گیاه باعث بهبود صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک خواهد شد.

آلودگی هوا امروزه یکی از بغرنج ترین مشکلاتی است که بشر با آن روبرو است و از دیدگاه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فنی موضوعی است که امروزه در دنیا جایگاه ویژه ای دارد و متاسفانه روز به روز با توسعه صنعتی و تراکم جمعیت در شهرها شدیدتر می شود و جزء لاینفک زندگی صنعتی در آمده است. همچنین آلاینده ها و ذرات معلق pm1، pm2.5 و pm10 از علل اصلی آلودگی هوا محسوب می شوند، بنابراین این تحقیق با هدف بررسی شاخص کیفیت هوا و مقادیر این ذرات در شهر میبد صورت گرفته است. در این مطالعه غلظت ذرات معلق(pm10، pm2.5، pm1) ، در دوره ی زمانی معینی و در دو نقطه متفاوت در بین ماه های اردیبهشت 1393 تا شهریور 1393 (3/2/93- 31/6/93) توسط دستگاه met one اندازه گیری شد. یکی از این ایستگاه ها در محدوده مرکزی شهر و ایستگاه دیگر در محدوده صنعتی در محل شهرک صنعتی جهان آباد واقع گردید. در نهایت پس از جمع آوری و تجزیه تحلیل، داده های بدست آمده با میزان استاندارد who و epa مقایسه و میزان شاخص نهایی کیفیت هوا (aqi) و نیز شاخص استاندارد مواد آلاینده (psi) برای هر دو ایستگاه تعیین گردید. یافته ها حاکی از آن بود که در طول دوره نمونه گیری از نظر آلاینده ی pm10، مرداد ماه با میانگین ?g/m3170 آلوده ترین و تیر ماه با میانگین ?g/m3 85 پاکترین گزارش شد. همچنین از نظر آلاینده pm2.5، مرداد ماه با میانگین ?g/m3 5/8 آلوده ترین و اردیبهشت ماه با میانگین ?g/m3 6/3 پاکترین ماه ها بودند. با توجه به نتایج بدست آمده در مورد شاخص کیفیت هوا (aqi) در هر دو ایستگاه، ذرات pm10 آلاینده ی مسئول بوده و همچنین غلظت ذرات pm10، pm2.5، pm1 در اکثر مواقع کمتر از حد استاندارد بوده و مقادیر aqi و psi برای آنها در حد متوسط و خوب می باشد کلمات کلیدی: آلودگی هوا، ذرات معلق، شاخص کیفیت هوا (aqi)، شاخص استاندارد مواد آلاینده (psi)، شهر میبد

چکیده یکی از پیامدهای ناخواسته توسعه ی اقتصادی و پیشرفت تکنولوژی در جهان امروز، آلودگی محیط زیست از جمله آلودگی صوتی است.آلودگی صوتی که یکی از عوامل خطرزا در محیط زیست انسانی است می تواند سلامتی روحی، روانی و جسمی انسان را به صورت جدی به مخاطره اندازد، مواجهه با سر و صدا نه تنها اثرات زیانباری برسیستم شنوایی انسان دارد بلکه می تواند بر عملکرد سایر سیستم های حیاتی نیز ایجاد اختلال نماید. یکی از منابع مهم این آلودگی در محیط زیست شهری، صدای ناشی از وسایل حمل و نقل عمومی به ویژه قطار در مناطق مسکونی می باشد.در این پژوهش برای نمونه راه آهن یزد به عنوان یک منبع مولد آلودگی صوتی و آثار مسیر تردد قطارها بر محدوده مسکونی اطراف آن مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه حاضر نیز با هدف بررسی اثرات آلودگی صوتی قطارها بر اختلال در خواب، استرس و بیماری روحی و روانی،ایجاد حالت عصبی، کاهش قدرت شنوایی و اختلال در مکالمات ساکنین حریم خطوط راه آهن انجام شد که به این منظور برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، تعداد 309 پرسشنامه بین ساکنین در فواصل مختلف (0- 25، 25- 50، 50- 75 و 75- 100متری) از ریل قطار توزیع شد و در ادامه اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار spss19 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.