نام پژوهشگر: مهدی رفیعی دستجردی
مهدی رفیعی دستجردی فرشید ایروانی قدیم
حکومت اورارتو در نیمه هزاره اول پیش از میلاد مهم ترین قدرت سیاسی شرق آناتولی می باشد. یکی از مهم ترین مواد فرهنگی بدست آمده از تمدن اورارتو، مهر می باشد. هنر مهرسازی، علاوه بر اینکه جزو اولین هنرهایی است که به هنر تصویری فرهنگ ها در دوره های تاریخی مختلف اشاره دارد، ضمناً تنوع تولید آن در جنس و فرم و نقش می تواند درمطالع? موضوعات مختلف با ستان شناختی مورد تأمل قرار گیرد. تصاویر مهرهای بدست آمده، اطلاعاتی مستتر و خام هستند که نیاز به استخراج و تفسیر دارند، به ویژه سرزمین اورارتو که سکونتگاه اقوامی است که از تنوع اعتقادی زیادی برخوردار بوده است. بر اساس استفاده گسترد? مهر، درهزار? اول پیش از میلاد در حکومت اورارتو، مهرهای این فرهنگ را در ارتباط با نمونه های بین النهرینی و هیتیت جدید فرض کرده و نقش مایه های مذهبی و آئینی به عنوان موضوعات اصلی مهرهای اورارتویی پیشنهاد می شود. در این پایان نامه علاوه بر معرفی مهرهای اورارتویی، تعاملات فرهنگی با مناطق همجوار از منظر مهر ارزیابی شده و جنبه های هنری و باستانشناختی نیز مد نظر قرار گرفته اشت. لذا برای حصول به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد به مطالعه نقش مایه ها و مضامین آنها در ارتباط با دیگر آثار بدست آمده از فرهنگ اورارتو و نمونه های مهری فرهنگ های هم عصرش، استفاده شده است. آنچه به عنوان پیش فرض می توان بیان کرد اینست که مأخذ اصلی هنر مهر اورارتویی، فرهنگ های با پیشینه اقتدار سیاسی و هنری غالب منطقه ای، بالاخص آشوربوده است. ضمناً اقتدار سیاسی روسای دوم در میان? قرن هفتم میلادی پیش از میلاد که تحول نظام اداری- اقتصادی را به همراه دارد می تواند به عنوان نقط? عطف هنر مهر سازی در نظر گرفته شود.