نام پژوهشگر: منیره بهرامی
منیره بهرامی منصور مشرقی
باکتری های جنس staphylococcus مسئول تعدادی از عفونت های مهم انسانی و حیوانی، از جمله باکتریمی و یا عفونت ورم پستان می باشند. به علاوه انتروتوکسین های استافیلوکوکی، به عنوان یکی از عمده ترین عوامل مسمومیت های غذایی شناخته شده اند. گزارش های متعددی مبنی بر توانایی تولید انتروتوکسین توسط چندین گونه ی staphylococcus به خصوص انواع کوآگولاز مثبت وجود دارند. با این حال به علت نقصان روش های تشخیصی کارآمد، بیشتر مطالعات روی گونه-ی s. aureus، متمرکز شده اند. بنابراین توسعه ی یک روش مولکولی مناسب جهت شناسایی و تشخیص گونه های متعلق به جنس staphylococcus می تواند گام موثری در این زمینه باشد. بدین منظور در این پژوهش، تکثیر ژن فاکتور رونویسی tu (tuf) با استفاده از واکنش زنجیره ای پلی مراز (pcr) و تمایز گونه های staphylococcus بر اساس الگوی حرکت آن ها در الکتروفورز با شیب موقت دمایی (temporal temperature gradient electrophoresis) مورد نظر قرار گرفت. در این پژوهش، ابتدا dna از 6 گونه ی staphylococcus کشت داده شده در محیط tryptic soy broth، با روش جوشاندن استخراج گردید و سپس ژن tuf با کمک pcr، تکثیر شد. این واکنش، اختصاصیت بالایی را در برابر گونه های استاندارد staphylococcus نشان داد. حساسیت واکنش نیز برابر cfu/ml 104 × 9، در هنگام شناسایی گونه ی s. aureus بود. زمانی که روش آسان جوشاندن به همراه پیش غنی سازی 24 ساعته در buffered peptone water، انجام شد، حساسیت cfu/ml 101 × 9 برای ماده ی غذایی تلقیح شده با s. aureus به دست آمد. این میزان تفاوت چندانی با حساسیت محاسبه شده برای pcr جهت تکثیر dna استخراج شده به وسیله ی کیت (cfu/ml 100 × 9) نداشت. همچنین حضور جنس staphylococcus در 6 نمونه از میان 10 نمونه کالباس مورد سنجش، با کمک این روش تایید شد. در مرحله ی بعد، عوامل موثر بر ttge، با استفاده از شش گونه ی استاندارد بهینه گردید و بر اساس تفاوت های موجود در توالی تکثیر شده، یک الگوی ویژه ی گونه به دست آمد. سپس شرایط بهینه شده ، جهت شناسایی گونه های staphylococcus در مواد غذایی تلقیح شده با باکتری و نمونه های کالباس خریداری شده، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل، بیانگر پتانسیل این روش به عنوان یک فرآیند غربال گری اولیه جهت بررسی حضور و شناسایی آلودگی های احتمالی استافیلوکوکی در نمونه های غذایی باشد. دست یابی به یک الگوی ttge مختص به گونه با کمک تعداد بیشتری از گونه های استاندارد و نیز سنجش مواد غذایی وسیع تر می تواند کمک موثری در بهبود کار باشد.