نام پژوهشگر: نفیسه شماخی
نفیسه شماخی عظیم حمزییان
پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف بزرگ جهان اسلام، غزالی در احیاء علوم الدین و فیض کاشانی در المحجـه البیضاء در ربع عادات صورت گرفته است. غزالی در کتاب عظیم احیاء علوم الدین خود معارف صوفیه رادر مقابل علوم فقهاواهل کلام احیامی کند ومولی محسن فیض کاشانی کتاب محجــه البیضاءخود را در تهذیب وپیرایش احیاءعلوم الدین به رشته تحریر درآورده وروایات اهل بیت را جایگزین احادیث وارده از طرف اهل سنت کرده است. عادات، ربع دوم احیاء و محجـه شامل مسائلی است که ورای عبادت، مربوط به آداب حیات عادی انسان و معاملات ظاهری اوست. این ربع در طی ده کتاب گرد آوری شده است. در بین مطالبی که در این ربع مطرح است،کتاب آداب السماع و الوجد اهمیت خاصی دارد. زیرا فیض آن را از کتاب خود حذف کرده وبه جای آن کتاب آداب شیعه و اخلاق امامت را قرار داده است. این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به شیوه تطبیقی صورت گرفته و برای انجام آن از کتاب ها، مقاله ها و پایان نامه ها استفاده شده و به پاسخ گویی به سوالات اولیه تحقیق که عبارتند از: موارد وعلل اختلاف و شباهت غزالی و فیض کاشانی درربع عادات چیست؟ اختلافات فرقه ای، عقیدتی ـ کلامی و راویان حدیث تاچه اندازه عامل اختلاف میان غزالی و فیض کاشانی در ربع عادات بوده اند؟ پرداخته شده است. آنچه به عنوان نتیجه می توان ذکر کرد این است که بیشتر اختلافات فیض با غزالی در این ربع در زمینه روایات و مباحث فقهی است . کلمات کلیدی : غزا لی، احیاءالعلوم، فیض کاشانی، محجــه البیضاء، عادات .