نام پژوهشگر: آنیتا خالقی

تصحیح و تحقیق نسخه خطی مجمع الفواید
thesis 0 1391
  آنیتا خالقی   رضا مصطفوی سبزواری

الف) موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف ): احیای نسخ خطی به منظور حفظ فرهنگ و تمدن ایران و استحکام زبان فارسی و شناساندن شکل و محتوای این آثار به نسل جوان و ایجاد انگیزه برای تحقیق و کاوش آنان در این مسئله و جلوگیری از نابودی نسخ خطی. ب) مبانی نظری: شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری، پرسش ها و فریضه ها: اساس کار بر احیای میراث مکتوب زبان فارسی است که نسخه ی خطی مجمع الفواید از میراث ادبیات تعلیمی ایران به قصد احیاء، انتخاب شد. برای مقابله و تصحیح، سه نسخه مورد استفاده قرار گرفته و نسخه ای که قدمت کتابت آن بیشتر بوده، نسخه اساس قرار داده شد. پ)روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزاراندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآموری و تجزیه و تحلیل داده-ها:روش تصحیح از میان روش های تصحیح متداول (انتقادی، التقاطی، قیاسی)، روش التقاطی است. سه نسخه با یکدیگر مقایسه شدند. در موارد اختلاف، نسخه ای که از لحاظ زیبایی نثر و زیبایی معنایی برتر، و تطبیق ویژگی های سبکی آن با کل اثر بیشتر بوده، برگزیده شده و در موارد برابری کیفی، نسخه اساس ترجیح داده شده است. . موارد اختلاف نیز در پاورقی ذکر شده و در مقدمه مختصری از پیشینه ی آثار اخلاقی و ادب تعلیمی ایران، معرفی نویسنده، سبک شناسی و ویژگی نگارشی نسخ آورده شده است. ت) یافته های تحقیق: شناسایی چندین نسخه ی خطی ارزشمند مجمع الفواید، اطلاع از محتوا و شکل این کتاب و اهمیت آن در ادبیات تعلیمی، بررسی سبک-شناسی اثر، شناخت نویسنده و مشرب فکری او، توجه نویسنده به منابع دیگر مانند قرآن، احادیث و روایات گذشتگان در تدوین و تألیف این کتاب. ث) نتیجه گیری و پیشنهادات: نسخه ی خطی مجمع الفواید تصحیح و احیاشد. شرحی بر این کتاب نوشته شد. سایر منابع مورد استفاده ی نویسنده در ضمن متن شناسایی شده، مقدمه ای از پیشینه ی آثار اخلاقی، شرح حال نویسنده ی کتاب، سبک شناسی و نسخه شناسی کتاب در آغاز رساله آورده شده است؛ و در پایان فهرست کامل آیات قرآن، احادیث، اعلام، ابیات و اشعار و منابع و مآخذ ذکر شد. با این رساله قدمی هرچند کوتاه جهت حفظ یکی از آثار مکتوب فارسی برداشته، نسخه ای از انزوای گرد و غبار کتابخانه و خطر پوسیدگی و زوال خارج شد.