نام پژوهشگر: ساسان راستگو

تأثیر منبع گرده و زمان گرده افشانی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه خلیج فارس - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1398
  نسیم محمدی   ساسان راستگو

محدودیت ازدیاد نخل خرما از طریق پاجوش بخصوص در مورد ارقام مرغوب مانند برحی، مانعی جدی در برنامه توسعه کشت نخل خرما است. امروزه تکنیک کشت بافت گیاهی به عنوان یک روش تجاری ازدیاد، مواد گیاهی مورد نیاز تعدادی از ارقام را تأمین می نماید. با وجود این، یک مشکل اصلی ازدیاد با این تکنیک، ظهور ناهنجاری های فنوتیپی مانند سطوح پایین میوه نشینی و تشکیل میوه های چند برچه ای است. سطوح پایین میوه نشینی طبیعی به واسطه تولید زیاد میوه های سه برچه ای و ریزش زیاد میوه چه ها بویژه در گیاهان کشت بافتی رقم برحی و تعدادی ارقام مستعد دیگر معمول است که منجر به زیان اقتصادی می شود. این ناهنجاری ممکن است به گرده افشانی غیر موثر و یا گرده ناسازگار با گل های ماده نسبت داده شود. از این رو به منظور بهبود میوه نشینی طبیعی، عملکرد و کیفیت میوه، اثر پنج منبع گرده مختلف (بریم، فرد4، جارویس، زاهدی و شاهانی) در دو زمان متفاوت گرده افشانی (زمان باز شدن طبیعی اسپات و دو روز پس از باز شدن طبیعی اسپات) روی پایه های 12 ساله کشت بافتی رقم برحی در شرایط منطقه دشتستان بررسی گردید. این پژوهش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طرح ریزی و اجرا شد. پنج هفته پس از گرده افشانی صفات میوه نشینی، در مرحله خلال صفات فیزیکی میوه و بذر، و در مرحله پس از برداشت، ویژگی های شیمیایی میوه اندازه گیری شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که گرده افشانی با گرده زاهدی در مقایسه با سایر منابع گرده موجب افزایش معنی داری در میانگین میوه نشینی طبیعی شد، در حالی که میانگین وزن و اندازه میوه در سطح قابل قبولی باقی ماند. گرده شاهانی حداکثر اندازه و وزن میوه را سبب شد در حالی که درصد میوه نشینی طبیعی و درصد رسیدگی خوشه را کاهش داد. گرده جارویس منتج به بهترین صفات کیفی میوه یعنی بیش ترین درصد مواد جامد محلول tss))، قندهای احیاکننده و قند کل، حداکثر درصد رطوبت میوه و نسبت وزنی گوشت به بذر شد ضمن اینکه یکی از تیمارهای برتر این پژوهش از لحاظ میوه نشینی طبیعی بود. گرده افشانی با گرده جارویس، درصد میوه های رسیده خوشه را به طور قابل توجهی افزایش داد در حالی که از لحاظ اندازه و وزن میوه تفاوت معنی داری با گرده شاهانی نداشت. اثر زمان گرده افشانی بر همه صفات اندازه گیری شده به استثنای اسیدیته قابل تیتراسیون، tss، ph عصاره میوه، نسبت طول به قطر میوه و نسبت وزنی گوشت به بذر معنی دار بود. به طورکلی، گرده زاهدی بهترین انتخاب برای افزایش میوه نشینی و عملکرد اقتصادی، گرده جارویس مناسب ترین برای بهره گیری از اثرات متازنیایی و گرده افشانی در زمان باز شدن طبیعی اسپات به عنوان بهترین زمان گرده افشانی نتیجه گیری شدند.

کشت بافت کنار هندی (ziziphus mauritania lamk.)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه خلیج فارس - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1391
  عباس پیراسته   محمد هدایت

پرورش کنار هندی امروزه به دلیل خواص دارویی اندام های این گیاه و خوراکی بودن میوه آن رو به گسترش است. به دلیل محدودیت های موجود در روش های اصلاح سنتی (تلاقی و انتخاب) و از طرفی خصوصیات هتروزیگوتی بالای گیاه کنار، استفاده از فن آوری های جدید سلولی مولکولی به عنوان مکمل روش های اصلاح سنتی، جهت بهبود خصوصیات اقتصادی لازم است. کاربردی شدن فن آوری های مولکولی، نیازمند توسعه سیستم های کشت بافت و سلول گیاه است. این پژوهش در راستای به دست آوردن بهترین پروتکل برای افزایش درون شیشه ای کنار هندی (ziziphus mauritiana lamk.) صورت گرفت. در این تحقیق که در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی به اجرا در آمد، قطعات ریزنمونه جوانه جانبی و جوانه انتهایی پس از گند زدایی سطحی، با توجه به هدف آزمایش، در محیط کشت موراشیگ و اسگوک (ms) دارای 3 درصد سوکروز و 0/8 گرم در لیتر آگار، همراه تنظیم کننده های رشد بنزیل آدنین (ba)، کاینتین (kin) و ایندول استیک اسید (iaa) در تیمار های مختلف برای پرآوری کشت شدند. فاکتور های اندازه گیری شده در این آزمایش تعداد و طول ریزشاخه بود که در تمام محیط های کشت پس از 5 تا 6 هفته ثبت شد. بررسی آماری نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تنظیم کننده رشد kin نسبت به ba در شرایط کشت بافت جهت پرآوری کنار هندی واکنش بهتری نشان داد به طوری که بیشترین پرآوری در محیط کشت های حاوی 4 میلی گرم در لیتر ba به همراه 01/0 میلی گرم در لیتر iaa و محیط کشت حاوی 6 میلی گرم در لیترkin همراه با 01/0 میلی گرم در لیتر iaa به دست آمد که در سطح احتمال 5 درصد دارای تفاوت معنی داری نبودند. محیط کشت حاوی 6 میلی گرم در لیتر kin به همراه 03/0 میلی گرم در لیتر iaa بهترین ترکیب برای طول ریزشاخه، تشخیص داده شد که با سایر محیط کشت ها در سطح احتمال 5 درصد تفاوت معنی داری داشت. هم چنین ریزنمونه جوانه انتهایی نسبت به ریزنمونه جوانه جانبی واکنش بهتری در شرایط درون شیشه ای از خود نشان داد. در بخش ریشه زایی محیط کشت حاوی 10 میلی گرم در لیتر iba بهترین ترکیب جهت ریشه زایی بود.

بررسی اثر محلول پاشی عناصر بور و روی بر خصوصیات رویشی و اجزای عملکرد ارقام خارجی انگور
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه خلیج فارس - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1382
  هدا نفر   ساسان راستگو

انگور یکی از محصولات مهم باغبانی در دنیا و ایران بوده و از لحاظ تنوع مصرف کم نظیر است و به صورت تازه خوری، کشمشی و کنسروی قابل استفاده می باشد. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری محلول پاشی عناصر غذایی بور و روی در جهت بهبود و افزایش صفات رشد، کیفیت و عملکرد انگور، در سال 1391 در یکی از باغ های انگور ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل 8 رقم انگور (ترکمنستان 1، 3، 4، 5، 6، 7، 8 و رطبی زرقان) و عناصر بور و روی در دو سطح ترکیبی(0 و 2 در هزار برای هر عنصر) بود. محلول پاشی برگی در سه نوبت مرحله باز شدن برگ ها، مرحله بعد از گلدهی و تغییر رنگ حبه ها انجام شد. صفات رویشی (طول و عرض پهنک برگ، طول میانگره، شاخص کلروفیل)، صفات عملکرد (وزن، طول، حجم و درصد تشکیل حبه، وزن و طول خوشه، وزن چوب خوشه، تعداد، اندازه، وزن تر و خشک بذر و عملکرد بوته) صفات کیفی (tss, ta, ph) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد محلول پاشی عناصر بور و روی، اثر معنی-داری در سطح 1 درصد بر صفات رویشی، صفات حبه (وزن، طول، حجم و درصد تشکیل حبه)، صفات خوشه (وزن و طول خوشه و وزن چوب خوشه)، صفات بذر (تعداد، اندازه، وزن خشک)، عملکرد بوته و tss دارد. تأثیر ارقام مختلف نیز بر صفات رویشی (مقدار کلروفیل، طول میانگره)، کیفی، حبه، خوشه و بذر بسیار معنی-دار بود. در میان ارقام مختلف مورد بررسی رقم ترکمنستان 6 از لحاظ صفات رویشی، رقم ترکمنستان 8 از لحاظ صفات کیفی، رقم رطبی زرقان در صفات حبه، رقم ترکمنستان 7 از نظر صفات خوشه، درصد تشکیل حبه و عملکرد و ارقام ترکمنستان 1 و 4 در صفات مربوط به بذر به ارقام دیگر برتری داشتند. هم چنین نتایج نشان داد که اثرمتقابل رقم و محلول پاشی برگی در صفات شاخص کلرفیل، طول میانگره، طول، حجم و درصد تشکیل حبه، وزن و طول خوشه و عملکرد بوته در سطح 1 درصد و در صفت وزن چوب خوشه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به طور کلی از لحاظ صفات رویشی ارقام ترکمنستان 3 و 7 و رطبی زرقان بهترین رشد رویشی را نسبت به محلول پاشی برگی بور و روی داشتند. در صفات کیفی (tss, ta, ph) ارقام ترکمنستان 1، 5، 7، 8 و رطبی زرقان به شکل مشابه ( از لحاظ بهبود صفات کیفی نسبت به شاهد) به تیمار محلول پاشی بور و روی واکنش نشان دادند. در حالی که تحت تأثیر این تیمار مقدار tss در ارقام ترکمنستان 4 و 6 کاهش و در ارقام ترکمنستان 3 و 6 مقدار ta افزایش یافت هر چند که اختلاف معنی داری با شاهد نداشتند. در صفات حبه ارقام رطبی و ترکمنستان 3 و 7 بهترین پاسخ را به تیمار محلول پاشی بور و روی داشتند، هر چند که در ارقام ترکمنستان 3 و 7 تحت تأثیر این تیمار طول حبه به طور معنی داری کاهش یافت. صفات خوشه و عملکرد بوته در اکثر ارقام به طور معنی دار تحت تأثیر محلول پاشی بور و روی افزایش یافتند. هم چنین صفات خوشه و عملکرد بوته و بعد از آن صفات حبه بیشترین تأثیر پذیری مثبت را از تیمار محلول پاشی برگی بور و روی داشته اند. بنابر نتایج حاصله، بیشتر صفات مورد مطالعه در ارقام ترکمنستان 3 و 7 و رطبی زرقان نسبت به سایر ارقام به طور معنی دار تحت تأثیر محلول پاشی برگی بور و روی افزایش معنی دار یافتند.

تاثیر ورمی کمپوست و پوتریسین بر رشد، عملکرد و پس از برداشت خیار گلخانه ای رقم یلدا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  کبری عبدالهی   سرور خرم دل

تیمارهای آزمایشی شامل غلظت های 0(شاهد) ، 5/0، 1و5/1 میلی مولار پوتریسین و ورمی کمپوست در نسبت های حجمی0(شاهد)، 20، 40و 60 درصد در بسترهای کاشت به صورت جایگزینی بود. نتایج نشان داد که اثر محلول پاشی گیاهان با پوتریسین بر صفات تعداد برگ، طول میان گره، قطر ساقه، طول ساقه، سطح برگ، وزن تر و خشک شاخساره، قطر میوه، وزن میوه، تعداد میوه، عملکرد، پرولین، پروتئین، قند محلول و عناصر ازت، فسفر و کلسیم در سطح 1 درصد معنی دار بود. هم چنین اثر افزودن ورمی کمپوست به بستر کشت بر صفات تعداد برگ، طول گره، طول ساقه، سطح برگ، وزن تر و خشک شاخساره ، قطر میوه، طول میوه، وزن میوه، تعداد میوه، تعداد روز تا گلدهی، تعداد برداشت، عملکرد، پرولین، پروتئین، قند محلول و عناصر ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم و سدیم در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بدست آمد. و اثر متقابل ورمی کمپوست و پوتریسین بر طول میانگره، سطح برگ ، وزن تر و خشک شاخساره، قطر میوه، وزن میوه، تعداد برگ، عملکرد، پرولین، پروتئین، قند محلول و درصد عناصر فسفر، پتاسیم و سدیم برگ در سطح 1 درصد معنی دار بود. بیشترین مقدار برای اکثر صفات ذکر شده در گیاهان کشت شده در بستر حاوی 40 درصد ورمی کمپوست و محلول پاشی شده با 1 میلی مولار پوتریسین بود. به طور کلی نتایج این پژوهش بیانگر آن است که محلول پاشی گیاهان کشت شده در بسترهای کشت حاوی درصدهای بالای ورمی کمپوست اثرات شوری را تا حدودی برطرف کرده و سبب افزایش عملکرد گیاهان کشت شده نسبت به شاهد( عدم محلول پاشی با پوتریسین) می شود.

تاثیر کاربرد برگی پوترسین و اسید هیومیک بر رشد رویشی و عملکرد کمی و کیفی توت فرنگی در کشت بدون خاک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه خلیج فارس - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  سحر اشعری   ساسان راستگو

توت فرنگی از میوه های دانه ریز و بومی مناطق معتدله است که به دلیل نقش مهم آن در الگوی تغذیه ای، روز به روز بر اهمیت و سطح زیر کشت آن افزوده می شود. این میوه دارای مقادیر قابل توجهی از انواع مواد معدنی، ویتامین ها و اسید آمینه های ضروری و ترکیبات آنتی اکسیدانی و فلانویید ها می باشد. در حال حاضر تولید توت فرنگی گلخانه ای با استفاده از سیستم هیدروپونیک در حال افزایش است. درتولید توت فرنگی دو هدف عمده افزایش تولید و کیفیت بالای میوه مد نظر است. با این حال هنوز هم مشکلات مربوط به عملکرد کم، کیفیت پایین و حساسیت های مربوط به شرایط نامساعد گلخانه از قبیل دما، رطوبت، شدت نور، آب، مواد غذایی، خشکی و شوری بالا وجود دارند که بر رشد و عملکرد گیاه تاثیر می گذارند. هدف از این مطالعه بررسی اثر محلول پاشی پوترسین و اسید هیومیک بر رشد رویشی و عملکرد کمی و کیفی توت فرنگی در کشت بدون خاک بود.

اثر محلول پاشی برگی و خوشه ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه خلیج فارس - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1392
  مهناز مزارعی   ساسان راستگو

خرما یک محصول مهم در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. نخل خرما یکی از درختان میوه اهلی باستانی در کشورهای خاورمیانه است و میوه های آن نقش مهمی در الگوی تغذیه ای بسیاری از مردم دارد. میوه خرما به عنوان میوه تازه در لیست تولید میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پس از مرکبات، انبه، موز، آناناس در رتبه پنجم قرار دارد. محدودیت ازدیاد نخل خرما از طریق پاجوش بخصوص در مورد ارقام مرغوب مانند برحی، مانعی جدی در برنامه توسعه کشت این درخت می باشد. امروزه تکنولوژی کشت بافت گیاهی به عنوان یک روش تجاری ازدیاد، مواد گیاهی مورد نیاز تعدادی از ارقام برای توسعه نخلستان ها را تأمین می نماید. با وجود این، یکی از نقاط ضعف اصلی ازدیاد توسط تکنولوژی، ظهور فنوتیپ های غیرطبیعی مانند تأخیر در گلدهی، سطوح پایین میوه نشینی و تشکیل میوه های چند برچه ای پارتنوکارپیک است. سطوح پایین میوه نشینی طبیعی به واسطه تولید بالای میوه های سه برچه ای و ریزش زیاد میوه چه ها بویژه در گیاهان کشت بافتی رقم برحی و تعدادی از ارقام مستعد دیگر معمول است که منجر به زیان اقتصادی به باغداران می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثرات محلول پاشی برگی و خوشه ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت بود. این تحقیق در سال زراعی91-90 در ایستگاه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری دشتستان بر روی نخل های خرمای 12 ساله برحی حاصل از کشت بافت به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. جهت محلول پاشی از اسید بوریک و سولفات روی هر یک با غلظت های 5/0، 1 و 2 گرم در لیتر و تیمارهای ترکیبی اسید بوریک و سولفات روی با غلظت های 5/0+ 5/0، 1+1، 2+ 2 گرم در لیتر و برای تیمار شاهد از آب مقطر استفاده شد. محلول پاشی برگی در سه نوبت، نوبت اول حدود 2 هفته قبل از ظهور اسپات ها، نوبت دوم و سوم 4 و 8 هفته پس از گرده افشانی انجام شد. محلول پاشی خوشه ای در سه نوبت، نوبت اول 4 ساعت قبل از گرده افشانی، نوبت دوم و سوم 4 و 8 هفته پس از گرده افشانی انجام شد. پنج هفته پس از گرده افشانی، صفات میوه نشینی، در مرحله خلال صفات فیزیکی میوه و بذر و پس از برداشت میوه های رسیده، ویژگی های شیمیایی میوه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که هم محلول پاشی خوشه ای و هم برگی با اسید بوریک و سولفات روی باعث افزایش میوه نشینی طبیعی، عملکرد خوشه و ویژگی های کمی و کیفی میوه شدند. از بین دو نوع محلول پاشی، محلول پاشی برگی برتری مشهودی را در مجموع صفات اندازه گیری شده نسبت به محلو پاشی خوشه ای نشان داد. تیمار برتر تیمار ترکیبی اسید بوریک و سولفات روی با غلظت ( 2 + 2 گرم در لیتر) بود که بعد از تیمار 2 گرم در لیتر اسید بوریک و 2 گرم در لیتر سولفات روی در محلول پاشی برگی بیشترین درصد تشکیل میوه طبیعی، و همچنین باعث بیشترین اندازه و وزن میوه، وزن خوشه، درصدtss و قند کل میوه شد.