نام پژوهشگر: فرید عباسی ملکی
فرید عباسی ملکی سعید عباسی ملکی
اعتیاد به مواد اوپیوئیدی ( مثل مورفین) از جمله مشکلات جدی در تمام نقاط دنیا از جمله ایران می باشد. مصرف مزمن مواد اوپیوئیدی سبب وابستگی و تولرانس نسبت به آنها شده و از سوئی قطع نابهنگام آنها سبب بروز علایم سندرم محرومیت شود. از طرفی نشان داده اند که برخی از داروهای ضد افسردگی سبب کاهش علایم سندرم محرومیت اوپیوئید ها می شوند.در همین راستا ،مطالعات خواص ضد افسردگی و آرام بخشی جو دوسر و ریحان را گزارش نموده اند. بنابراین هدف مطالعه حاضرمقایسه تاثیر عصاره هیدروالکلی جو دوسر و ریحان بر علایم سندرم محرومیت مورفین در موش سوری نر بود.در این مطالعه تجربی، 64 سر موش سوری نر نژاد nmri ( 20 الی 30 گرم) بطور تصادفی به 8 گروه 8 تایی تقسیم شدند: گروه کنترل مورفین و نرمال سالین(ml/kg 10 ) را دریافت نموده و بقیه گروه ها اتانول (3?) و دوزهای مختلف عصاره هیدروالکلی جو دوسر و ریحان (mg/kg 200و100 و50) را دریافت کردند. وابستگی به مورفین توسط برنامه 4 روزه و به ترتیب با دوزهای mg/kg 50 ،50 ، 75 و 50 القاءگردید. در روز چهارم 2 ساعت بعد تک دوز مورفین؛ نالوکسان (mg/kg 5) تزریق شده و علایم سندرم محرومیت در طی 30 دقیقه به شکل تعداد پرش و علایمی چون اسهال، خود تیماری، دندان قروچه، سگ خیسی، بالا رفتن، روی دوپا ایستادن و دل پیچه از شدت صفر تا 3 ثبت گردید. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تمام دوزهای عصاره های هیدروالکلی جو دوسر و ریحان به صورت وابسته به دوز و معناداری تعداد پرش کاهش دادند(برابر 05/0p< ) خود تیماری توسط هر سه دوز عصاره ها به طور معنی داری کاهش یافت(05/0p<). دندان قروچه نیز توسط تمام دوزهای عصاره جو دوسر و دوز 200 و 400 عصاره ریحان کاهش یافتند (05/0p<). سگ خیسی ، بالا رفتن، دلپیچه و روی دوپا ایستادن تنها با دوز زیاد عصاره ها ( mg/kg 200) به طور معنا داری کاهش یافتند (05/0p<). اسهال نیز توسط دوزهای mg/kg 100 و 200 هر دو عصاره به طور معنا داری کاهش یافت (05/0p<). با توجه به یافته های مطالعه حاضر احتمالاً عصاره هیدروالکلی جو دوسر باتقویت سیستم دوپامینرژیک و نورآدرنرژیک و ریحان با مکانسیم دوپامینرژیک سبب کاهش علایم سندرم محرومیت مورفین می شوند. اما مطالعات بیشتری جهت تفهیم مکانیسم دقیق آنها نیاز می باشد.