نام پژوهشگر: بهزاد سیفی

جنگ زیر دریایی از منظر حقوق بشردوستانه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1391
  بهزاد سیفی   همایون حبیبی

به موازات پیشرفت علوم و فنون، جنگ ها و مخاصمات نیز گسترده تر و مدرن تر گردیده اند، از جمله تسلیحاتی که در جنگ های دریایی به کار گرفته می شوند، زیردریای ها می باشند. از همان آغاز، اهمیت آنها در برابر کشتی های جنگی و تجاری دشمن مطرح شد و امروزه نیز زیردریایی ها به عنوان یکی از عوامل اصلی قدرت دریایی در جنگ مورد استفاده قرار می گیرد. حمله زیردریایی ها به کشتی های جنگی، تجاری و مسافربری و نیز ساختار متفاوت زیردریایی ها آنها را از دیگر تسلیحات جنگ دریایی متمایز می نماید. اما مسئله اصلی ناشی از اجرای قواعد جنگ دریایی می باشد که در طول جنگ های جهانی در مورد زیردریایی محلی از اعراب نداشت. زیردریایی ها قادر نبودند تا خدمه، مسافران و اسناد و مدارک کشتی های غرق شده را به جای امنی برسانند، انتقال مجروحان و کشتی شکسته ها نیز غیرممکن بود. علاوه براین امروزه نیز عملیّات نجات با توجه به آسیب پذیری زیردریایی ها در سطح آب مسائل وخیمی را به دنبال خواهد داشت و مقرّرات حقوق موضوعه بین المللی در این زمینه به هیچ وجه پاسخگوی مسائل جدید دنیای معاصر نیست. اما به رغم پیچیدگی های رزم زیرسطحی، زیردریایی ها متعهد به نجات مجروحان و کشتی شکستگان و رعایت سایر قواعد حقوق بشردوستانه می باشند، قواعد بین المللی ناظر بر هدایت جنگ زیردریایی، مخصوصاً در قرن بیست و یکم، برای تطبیق نمودن آن با سه شاخه از حقوق بین الملل تلاش می کند: اول حقوق دریاهاست، دوم حقوق بی طرفی است، و سوم حقوق ناظر بر هدایت عملیّات های نظامی است.