به منظور بررسی تأثیر گیاهان دارویی برگ زیتون و سیر بر ناهنجاری آسیت و عملکرد جوجه های گوشتی آرین دو آزمایش انجام گرفت. در آزمایش اول برگ زیتون در جیره های غذایی در دو شرایط دمای طبیعی و استرس سرمایی به صورت مستقل مطالعه شد. در شرایط دمای طبیعی تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی یک روزه نر سویه آرین در 5 گروه آزمایشی (تیمار غذایی) شامل گروه شاهد، داروی کاهنده فشار خون پروپرانولول (4 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن) و 3 گروه 5/0، 1و 5/1 درصد برگ زیتون (6/72 میلی گرم اولئوروپین در گرم ماده خشک) با 4 تکرار و 25 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی متعادل به مدت 42 روز مورد مطالعه قرار گرفت. جیره های غذایی بر اساس توصیه های جوجه گوشتی آرین در سه دوره آغازین (1تا 14روزگی)، رشد (15 تا 28 روزگی) و پایانی (29 تا 42 روزگی) با مقادیر یکسان مواد مغذی برای همه تیمارها تنظیم شدند. در شرایط استرس سرمایی گروه بندی مشابه ای با 500 پرنده دیگر مانند دمای معمولی بکار گرفته شد. در شرایط استرس سرمایی برنامه دمایی شامل 32، 25، 20 و 15 درجه سلسیوس به ترتیب در 1، 7، 14 و 21 تا 42 روزگی بود. صفات عملکردی، فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون، پارامترهای خون شناسی، وضعیت قلبی، فشارخون سیستولیک، شیوع آسیت ، و خصوصیات لاشه در پایان دوره آزمایش اندازه گیری شد. فشار خون سیستولیک به روش غیر مستقیم با استفاده از دستگاه آشکار ساز جریان عروق (sonicaid bv102r oxford uk) متصل به پروب 5/5 مگاهرتز، اسفینگمومانومتر و کاف نوزاد اندازه گیری شد. صفات عملکردی افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی در هر دو شرایط دمایی در بین تیمارها اختلاف معنی داری داشت (05/0p<). میانگین شاخص تولید، تلفات کل و تلفات ناشی از آسیت در بین تیمارها در هر دو شرایط دمایی اختلاف معنی داری را نشان داد (01/0p<). در هر دو شرایط دمایی با افزایش سطح برگ زیتون میزان فشار خون سیستولیک، هماتوکریت، تعداد گلبول های قرمز، غلظت هورمون تری یدو تیرونین (t3 )، کلسترول ldl ، فعالیت آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (alt)، نسبت هتروفیل به لنفوسیت، نسبت بطن راست به کل بطن ها (rv/tv )، میزان مالون دی آلدئید ( mda) گوشت سینه و تلفات آسیتی به طور خطی کاهش و شاخص تولید و هورمون t4 نیز به طور خطی افزایش یافت (05/0p<). در آزمایش دوم تآثیر سطوح مختلف پودر سیر تازه در جیره غذایی جوجه های گوشتی در دو شرایط دمای طبیعی و استرس سرمایی مورد ارزیابی قرار گرفت. در شرایط دمای طبیعی تعداد 5 تیمار در 4 تکرار و 21 قطعه جوجه یک روزه نر سویه آرین به مدت 42 روز مطالعه گردید. تیمارهای شامل شاهد، داروی کاهنده فشارخون لوزارتان (2 میلی گرم به ازاء هرکیلوگرم وزن)، سطوح 5/0، 1 و 5/1 در صد سیر تازه بودند. شرایط استرس سرمایی نیز شامل 5 تیمار، 4 تکرار و 16 قطعه جوجه در هر تکرار مانند دمای معمولی و برنامه دمایی نیز مانند آزمایش اول بود. اندازه گیری فشار خون اسیستولیک با استفاده از دستگاه داپلر ( model 841-a pocket doppler 8.2 mhz frequency prob)، اسفینگمومانومتر و کاف نوزاد صورت گرفت. در پایان دوره آزمایش اختلاف وزن زنده، افزایش وزن روزانه و شاخص تولید در بین تیمارها در هر دو شرایط دمایی و تلفات ناشی از آسیت در استرس سرمایی معنی دار بود (05/0p<). تأثیر تیمارهای مختلف بر میانگین کلسترول کل و تری گلیسرید در دمای معمولی و کلسترول کل در استرس سرمایی معنی دار بود (05/0p<). فعالیت آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز، شکنندگی غشاء گلبول قرمز و mda گوشت سینه در هر دو شرایط دمایی و فشار خون سیستولیک، هماتوکریت و تعداد گلبول های قرمز در استرس سرمایی با افزایش سطح سیر به طور خطی کاهش یافت (05/0p<). بر اساس نتایج حاصله در شرایط استرس سرمایی استفاده از سطح 5/0 درصد سیر در جیره غذایی جوجه های گوشتی قابل توصیه است. همچنین نتایج حاصل از آزمایش اول نیز نشان دادکه برگ زیتون با کاهش فشار خون سیستولیک، نسبت rv/tv و تلفات ناشی از آسیت می تواند در جیره غذایی جوجه های گوشتی به مقدار 1 درصد مورد استفاده قرار گیرد.