نام پژوهشگر: سید محمد کاظم خطیبی
سید محمد کاظم خطیبی حسین حاتمی نژاد
امروزه برنامه ریزی در اجرا هر برنامه ای جزء لاینفک و بلافصل آن برنامه است اما این برنامه ریزی در مورد شهرها اندکی متفاوت است و منشأ تفاوت به این موضوع بازمی گردد که ابتدا اغلب شهرها شکل گرفته اند و بعد از وقوع رشد کنترل نشده ای حال می خواهیم به آن ها خط سیر توسعه را نشان دهیم. برای این منظور با تهیه طرح های توسعه شهری، برای شهرها برنامه ای مدون تهیه می گردد. اما یکی از عوامل تهیه و اجرای مناسب این طرح ها و تحقق اهداف آن، مدیریت شهری مسئول آن است.برنامه ریزی کاربری اراضی به عنوان یکی از مهم ترین شاخه های طرح های توسعه شهری نقش بیشتری را برای رسیدن به هدف طرح بازی می کند. در این تحقیق ابتدا با این فرض که مدیریت ناکارآمد شهری عامل محقق نشدن طرح های شهری در منطقه 9 مشهد است به جمع آوری اطلاعات از منابع و سازمان ها و همچنین مشاهدات عینی و بررسی های میدانی پرداختیم. بعد از بررسی و رسیدن به این نتیجه که اهداف طرح های جامع و تفصیلی در این منطقه محقق نشده است ، با توجه به جدول سازگاری به بررسی مکان هایی که مدیریت کاربری اراضی شهری با تغییر در طرح های تفصیلی ملاک عمل باعث به وجود آمدن ناسازگاری در محیط شهری شده اند پرداخته شده است. در نهایت با بررسی درخواست های کمیسیون ماده 5 در منطقه 9 نیز با ناکارآمدی مدیریت در شهرداری ها و سازمان های مسئول مواجه گشتیم.در نتیجه گیری این نکته مهم وجود دارد که هرچند این تغییرات در طرح ها با اطلاع شهرداری انجام می شود اما دلایل دیگری از جمله نیاز شهرداری به کسب درآمد به خاطر کمبود منابع درآمدی، عدم برخورداری از منابع دولتی ، وجود سازمان های مداخله گر نظیر سازمان اوقاف و آستان قدس رضوی و... ، سمت توسعه شهر به طرف منطقه 9 و عوامل دیگر مدیریت ناکارآمد شهری را در وقوع این امر همراه بوده اند. در انتها پیشنهاد هایی از جمله استفاده از سیستم های برنامه ریزی رایانه ای ، استفاده از مشارکت مردم در امور شهری ، استفاده از شورای محلات در تصمیم گیری ها ، تعیین کارگروهی مشترک بین سازمان های اثرگذار شهر ، تعیین ناحیه های جدید در منطقه 9 برای پایش و کنترل بیشتر زمین های تحت مدیریت و ... ارائه شده است. همچنین مدل تحلیلی swot برای مدیریت کاربری اراضی در منطقه 9 و استفاده در سایر مناطق در این قسمت ارائه شده است.