نام پژوهشگر: ژیلا مرادی
ژیلا مرادی علی اصغر میرک زاده
چکیده توسعه بخش کشاورزی یکی از اهداف کلان هر جامعه ای است که می تواند موجب بالا رفتن استاندارهای زندگی شود و سهم اساسی در رفع فقر و نابرابری روستایی داشته باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت توسعه یافتگی کشاورزی روستاهای دهستان قراتوره و رتبه بندی این روستاها از لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه کشاورزی و تعین برخوردارترین ومحروم ترین آن ها و نشان دادن اولویت های توسعه در منطقه است. جامعه آماریِ تحقیق انجام شده، کشاورزان تمامی 27 روستای دهستان قراتوره(2800n=) است که با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب نمونه ای به حجم 338 نفر را با استفاده از جدول مورگان در بر می گیرد. در این تحقیق با استفاده از بررسی منابع و مطالعات میدانی، تعداد 47 شاخص توسعه کشاورزی تدوین شد، سپس وزن شاخص ها با استفاده از آنتروپی تعیین و در نهایت به رتبه بندی روستاها با بهره گیری از روشtopsis اقدام شد. نتایج پژوهش نشان داد روستاهای دهستان با توجه به ضریب توسعه (ci+)، به سه سطح توسعه یافته، در حال توسعه وکمتر توسعه یافته(محروم)، طبقه بندی شدند. سه روستا به عنوان توسعه یافته ترین، 11 روستا در حال توسعه و 13 روستا کمتر توسعه یافته(محروم) از لحاظ میزان برخورداری از شاخص های توسعه کشاورزی قرار گرفته اند. که نشان دهنده این واقعیت است که تفاوت ها و نابرابری هایی در سطح توسعه یافتگی کشاورزی روستاها وجود دارد. همچنین، برای تبیین میزان نابرابری در ابعاد مختلفِ توسعه کشاورزی، ضریب پراکندگی مربوط به هر بخش محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که بیشترین نابرابری روستاها به ترتیب مربوط به بخش های منابع آب و آبیاری و دامپروری است. در این راستا باید اولویت سرمایه گذاری به توسعه منابع آبی و افزایش ظرفیت دامپروری در منطقه اختصاص یابد. در ارتباط با موانع توسعه کشاورزی در منطقه مورد مطالعه،30 متغیر که میزان آلفای کرونباخ آن 84/0 به دست آمد، با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی(819/0kmo=) در پنج عامل زیرساختی، اقتصادی- مدیریتی، طبیعی، فرهنگی و آموزشی خلاصه شد. نتایج نشان داد بر اساس دیدگاه کشاورزان، عامل زیرساختی اولین مانع توسعه کشاورزی منطقه می باشد. کلید واژه ها: توسعه کشاورزی، موانع توسعه ، نابرابری توسعه، topsis، دهستان قراتوره