نام پژوهشگر: محبوبه نجف شعار

بررسی نقوش جانوری و گیاهی ظروف فلزی دوره ی ساسانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده هنر و معماری 1392
  محبوبه نجف شعار   ابوالقاسم دادور

همواره آثار هنری چکیده ی نگاه هنرمندان هر عصر به جامعه و جهان پیرامون خویش است. از آن جا که آفرینش هر اثر هنری، معلول ارتباطی ناگسستنی با شرایط اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی حکمران بر جامعه ی زمان خود است، پس از این رهگذر می توان با تحلیل و بررسی این آثار به معانی نمادین و نهفته ی هنری که لازمه ی شناخت فرهنگ و جامعه ی آن دوران و عوامل موثر و دخیل در آن است،دست یابیم. پیرو همین مطلب،آثار هنری دوره ی ساسانی که هنری درباری است،نیز از این قاعده مستثنی نبوده و چه بسیار رموز و معانی که، ارتباط نزدیکی با فرهنگ به ویژه مذهب آن دوران داشته،در خود مستتر دارد.چه بسا شناخت و معرفت از نقوش گیاهی و جانوری بر جای مانده بر روی ظروف فلزی دوره ی ساسانی،اهمیت بررسی آن را دو چندان می کند، تا بتوانیم با استناد به این نقوش،به تفکرات و رسوم این دوره ی 400 ساله که فرهنگ ها و ادیان مختلف را در خود جای داده است،پی برد. در این میان تعدادی از مورخین و باستان شناسان در خصوصِ تاریخ دوره ی ساسانی و آثار هنری این دوره تحقیقاتی انجام داده اند، که می توان به "ایران در دوره ی ساسانی" نوشته ی "آرتور کریستین سن" و "هنر ایران در دوران پارت و ساسانیان " از"رمان گیرشمن" و "تمدن ساسانی" از "آقای علی سامی" نام برد. اما پژوهشی که به طور خاص به موضوع مذکور بپردازد،مشاهده نشد. بنابراین با توجه به کمبود منابع منسجم ونیز اهمیت نقوش جانوری و گیاهی بر روی ظروف فلزی ، این موضوع قابل بررسی بیشتر است. این مجموعه با هدف بررسی نقوش جانوری و گیاهی ظروف فلزی دوره ی ساسانی گردآوری گشته است،که در ابتدا تشکیل امپراتوری ساسانی و تأثیر اوضاع اقتصادی،سیاسی و فرهنگی بر روی نقوش ظروف فلزی دوره ی ساسانی را بررسی می کند و پس از پرداختن به فلزکاری و انواع نقوش جانوری و گیاهی به کار رفته بر روی ظروف فلزی دوره ی ساسانی،به مفاهیم نمادین و مذهبی آن نقوش، و نهایتاً به مطالعه و تحلیل نقوش جانوری و گیاهی بر روی انواع ظروف فلزی دوره ی ساسانی می پردازد.