نام پژوهشگر: داود کمیجانی

مقایسه حدود سرقت، زنا و قذف در قرآن و عهد قدیم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1392
  بهزاد کوهی   داود کمیجانی

سرقت، زنا و قذف، سه نوع تجاوز و ستم است که در قوانین کیفری یهود و اسلام، جرم محسوب می شود و دارای مجازات می باشد. آنچه در این پایان نامه مورد بررسی قرار می گیرد، مقایسه حدود سرقت، زنا و قذف در قرآن و عهد قدیم است. روند کار به این صورت است که، آیات مربوط به سه جرم؛ سرقت، زنا و قذف از عهد قدیم، اخراج گردیده و توضیحات لازم در مورد این سه جرم از همین متون داده شده، و همچنین آیات و روایات مربوط به این سه جرم در دین اسلام از قرآن کریم و سنت استخراج گردیده، و توضیحات لازم ارائه شده است. که نکته های مشترک و اختلافی استخراج گردیده و سپس به مقایسه آنها و نتیجه گیری پرداخته شد.

بررسی تطبیقی فرشتگان و نقش آنها در سعادت انسان در قرآن و عهدین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1392
  مسعود همرنگ هزان   داود کمیجانی

چکیده ملائکه دسته ای از مخلوقات الهی هستند که در نظام خلقت از اهمیت خاص و جایگاه ویژه ای برخورداراند. یکی از موضوعات مهم ادیان ارتباط بین جهان فیزیک (طبیعت) با جهان متافیزیک (ماورای طبیعت) است که کارگزار این ارتباط فرشتگان هستند. در این پایان نامه ابتدا به مفاهیم فرشته، سعادت، قرآن، عهد قدیم و عهد جدید اشاره شده و در ادامه سعی شده به ماهیت فرشته، ویژگی ها، وظایف، و نقش فرشتگان در سعادت انسان در قرآن و عهدین پرداخته شود و در فصل آخر موارد ذکر شده به صورت تطبیقی بررسی و تحلیل شده است. قرآن کریم و عهدین هر دو موضوع فرشته را به طور گسترده بیان کرده اند و فرشته را موجودی ماورایی دانسته و آن را مأمور و کارگزار خداوند در جهان می دانند که واسطه فیض الهی بر انسان هستند. مشخصه ی اصلی اعتقاد اسلامی درباره ی فرشتگان به نقش آنها در وحی کتب به انبیا ارتباط دارد. بسیاری از مطالب قرآن و عهدین در خصوص فرشتگان از جمله: عمل سجده ی فرشتگان، حمل ارابه ی خدا، عبادت و خدمت به خداوند نزدیک هم هستند. با این وجود، در عهدین در اثر تحریفات مفاهیم جداگانه روح، جن، فرشته در بسیاری از موارد مخلوط شده اند. و از وجود فرشتگان نیکو و شریر سخن می گوید. در حالی که طبق آیات قرآن کریم همه فرشتگان خوب بوده و می فرماید شیطان از نسل جِنّ بوده است و اینکه ایمان به ملائکه را در ردیف ایمان به خدا و انبیاء و روز قیامت و کتب آسمانی قرار داده است. همچنین در این پایان نامه به این موضوع نیز پرداخته شده که اعتقاد به جود فرشتگان و حضور آنان در تمام لحظات زندگی بشر باعث می شود که انسان از اعمال و کردار خود مواظبت کرده و گناه نکند در نتیجه چنین شخصی در زندگی دنیا و آخرت سعادتمند خواهد شد. به طور کلی می توان گفت که قرآن کریم در معرفی فرشتگان از جامعیت بیشتری برخوردار است ولی عهدین با توجه به تحریفاتی که در گذر زمان بر آن وارد شده، دارای تناقض گویی هایی در خصوص جنس و ماهیت فرشتگان می باشد. کلید واژه ها: عهد قدیم، عهد جدید، قرآن، فرشته، سعادت

بررسی تطبیقی ارزش های اخلاق اجتماعی در قرآن وعهدین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1392
  عبدالرضا شایانی   مجید معارف

چکیده: از جمله مسائلی که امروزه در مورد ادیان مطرح است، محتوای این کتاب ها و میزان اعتماد به آنها است. در این تحقیق سعی شده تا متون این کتاب ها (قرآن وعهدین) و اشتراکات و امتیازات هر کدام و میزان توجه و درجه اهمیت آنان به ارزشهای اخلاقی در سه حوزه خانواده، جامعه و محیط زیست مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. در زمینه خانواده با توجه به نقش و جایگاه این نهاد مقدس در به کمال رساندن انسان ها و ایجاد فضای عاطفی میان اعضای خانواده و رشد و تربیت فرزندان به نقش و جایگاه پدر و مادر، وظایف متقابل والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر، دستورات اخلاقی مربوط به ازدواج و طلاق، اصول معروف در روابط زوجین و مسولیت های حکومت و جامعه درباره خانواده در قرآن وعهدین پرداخته شده است. در عرصه جامعه نیز با توجه به اهمیت روابط اجتماعی در استحکام و دوام ساختار جامعه و ایجاد سلامت و امنیت اجتماعی به ارزش های اخلاق جمعی مانند: صداقت، صدقه و انفاق، عدل وانصاف، عهد و پیمان، عفت و پاکدامنی، عفو و اغماض، احسان و نیکوکاری، تواضع و فروتنی و ... ، ابعاد، جلوه ها و مصادیق هر کدام و نیز آثار، نتایج، بایسته ها و ضرورت های آن ها پرداخته شده است. در حوزه محیط زیست نیز با توجه به اهمیت منابع طبیعی و خدادادی در حیات جوامع بشری و سوق دادن انسان ها به تفکر و تدبر در آفریده های الهی و از همین رهگذر آشنایی انسانها با خالق هستی و اینکه طبیعت و محیط زیست به عنوان امانت در اختیار انسانها گذاشته شده به تعالیم قرآن و عهدین درباره اهمیت و منزلت منابع طبیعی، اخلاق محیط زیست، توصیه های زیست محیطی، مسئولیت های ناشی از تعدی به محیط زیست و دیدگاه های موجود پرداخته شده و در پایان نیز مقایسه موردی و یک به یک میان تعالیم اخلاقی هر سه متن مقدس در عرصه های تعالیم اخلاق اجتماعی (خانواده، جامعه و محیط زیست) صورت گرفته و امتیازات اخلاق قرآنی نسبت به عهدین تبیین گردیده است. کلید واژه ها: قرآن، عهدین، تورات، انجیل، اخلاق اجتماعی.