به منظور بررسی اثر تیمارهای کودی مختلف و مالچ پلاستیکی بر برخی ویژگی های رویشی، ویژگی های اکوفیزیولوژیک، عملکرد خشک میوه و میزان عارضه لکه پوست استخوانی در پسته رقم کله قوچی آزمایشی با 14 تیمار شامل کود تجاری کلسان (2، 3 و 4 در هزار)، کود تجاری استولر (1، 2 و 3 در هزار)، کود تجاری وکسال (3، 4 و 5 در هزار)، کود تجاری گرین (2، 3 و 4 در هزار) با مقادیر توصیه شده مربوط به هر کود، به صورت محلول پاشی و تیمار مالچ پلاستیکی در زمان (پس از برداشت محصول) اعمال شدند. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با 3 تکرار در دو سال 1389(کم محصول) و 1390 (پرمحصول) انجام شد. در این پژوهش میزان کلسیم جوانه ها، درصد میوه بستن، درصد ریزش جوانه ی گل، شاخص سبزینگی برگ (شاخص اسپد)، نسبت فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر (fv/fm) و همچنین غلظت عناصر برگ و میزان عارضه ی لکه پوست استخوانی خشک میوه در باغ اندازه گیری شدند. پس از برداشت محصول نیز ویژگی های کمی میوه، غلظت عناصر پوسته سبز بیرونی و پوسته استخوانی میوه مورد اندازه گیری قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش تیمارهای کودی باعث کاهش ریزش جوانه ی گل در سال پرمحصول و افزایش درصد میوه بستن در سال کم محصول شدند. کم ترین درصد ریزش جوانه گل در تیمار کودی وکسال (4 در هزار) و بیش ترین درصد میوه بستندر تیمار کودی وکسال (3، 4 و 5 در هزار) مشاهده شد. تیمارهای کودی وکسال و کلسان (4 در هزار) با میزان نیتروژن بالایی که در این تیمارها وجود داشت توانستند در هر دو سال کم محصول و پرمحصول شاخص سبزینگی برگ (شاخص اسپد) و نسبت فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر را افزایش دهند. همچنین این تیمارهای کودی بیش ترین رشد طولی شاخساره، تعداد برگ و برگچه را در دو سال داشتند. نتایج همچنین نشان داد که اجزای عملکرد نیز تحت تأثیر تیمارها قرار گرفته و در هر دو سال کم ترین میزان پوکی ، بیش ترین وزن مغز صد عدد میوه و کم ترین اونس میوه متعلق به تیمار کودی استولر بوده و بیش ترین میزان خندانی میوه در سال پرمحصول نیز متعلق به تیمار کودی کلسان (4 در هزار) بوده است. در سال اول آزمایش (سال کم محصول) به دلیل محصول کم عارضه لکه پوست استخوانی در باغ مشاهده نگردید اما در سال دوم آزمایش تیمار کودی استولر با غلظت 2 و 3 در هزار کم ترین میزان عارضه ی لکه پوست استخوانی را نسبت به شاهد داشت. همچنین نتایج نشان داد که بیش ترین میزان کلسیم برگ متعلق به تیمار مالچ بوده اما این در حالی است که کم ترین میزان عارضه ی لکه پوست استخوانی در تیمار کودی استولر و سپس مالچ مشاهده گردید. با توجه به این که تیمار مالچ مقدار منیزیم بیش تری در برگ نسبت به تیمار کودی استولر داشت می توان گفت که کمبود کلسیم می تواند سبب بروز عارضه در میوه پسته شود اما نسبت کلسیم به منیزیم مهم تر از میزان کلسیم تنها می باشد و در این آزمایش نیز تیمار کودی استولر با داشتن بالاترین نسبت کلسیم به منیزیم، عارضه ی لکه پوست استخوانی خشک میوه را به طور قابل توجهی کاهش داد.

اخیراً تحقیقات بسیاری در سطح جهان به منظور بهبود بهره وری تولید توت فرنگی در سیستم های هیدروپونیک انجام شده است. پرورش توت فرنگی تحت چنین شرایطی، امکان تولید خارج از فصل را فراهم کرده، مصرف آب را کاهش می دهد، استفاده از علف کش ها کم می شود، میوه را تمیز نگه می دارد، عملکرد و اندازه میوه را افزایش می دهد و باعث افزایش زودرسی و کیفیت میوه می شود. انواع مختلف بستر های آلی در واقع مهم ترین بخش بیش تر سیستم های تولید هیدروپونیک در باغبانی محسوب می شوند. لذا به منظور تعیین بستر کشت مناسب برای توت فرنگی رقم های سلوا و دیامنت، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. این پژوهش دارای 2 فاکتور بستر کشت (کوکوپیت 70% + پرلیت 30%، لیف خرما 70% + پرلیت 30%، کاه 70% + پرلیت 30% و خاک اره 70% + پرلیت 30% ) و رقم (سلوا و دیامنت) بود. کشت گیاهان در کیسه های کشت 25 لیتری با تعداد 10 بوته در هر کیسه در بهمن ماه 1390 انجام گرفت. در این پژوهش ویژگی های رویشی از جمله تعداد برگ و ساقه رونده، طول دمبرگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم ریشه و طول سیستم ریشه ای و ویژگی های زایشی چون تعداد گل آذین، تعداد میوه در بوته و عملکرد، ویژگی های کمی و کیفی میوه (وزن، طول و قطر میوه های اولیه و ثانویه، میزان ویتامین ث و پ هاش آب میوه)، عناصر غذایی اندام هوایی و ریشه (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، مس، روی، منگنز و آهن) و میزان رنگیزه های برگ (کلروفیل کل، a، b و کارتنوئیدها) اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیش ترین تعداد برگ، تعداد ساقه رونده و طول دمبرگ در بستر کوکوپیت با پرلیت بود. از طرفی بیش ترین میزان وزن تر، خشک و حجم ریشه در بستر خاک اره با پرلیت مشاهده شد. بیش ترین تعداد گل آذین، تعداد میوه و عملکرد و همچنین ویژگی های کمی و کیفی میوه در بستر کوکوپیت با پرلیت مشاهده شد. نتایج حاصل از اندازه گیری عناصر هم نشان داد که بیش ترین میزان فسفر و کلسیم اندام هوایی، منیزیم ریشه و اندام هوایی و روی ریشه در بستر کوکوپیت با پرلیت مشاهده شد و میزان کلروفیل کل برگ نیز در این بستر بالا بود. به طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد بستر کوکوپیت نسبت به سایر بسترهای مورد استفاده نتایج مطلوب تر و بهتری از خود نشان داد لذا می توان گفت که ویژگی های فیزیکی بستر اثر قابل توجهی بر رشد و توسعه ی ریشه توت فرنگی دارند. در واقع می توان نتیجه گرفت که چگونگی تهیه یک بستر کشت و ویژگی های یک بستر کشت از نظر فیزیکی و شیمیایی روی رشد ریشه و میزان جذب عناصر توسط توت فرنگی اثر گذار است که به دنبال آن رشد اندام هوایی و عملکرد تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

کشت بدون خاک (هیدروپونیک) بهترین تکنولوژی تولید گیاهی نه تنها برای جوامع شهری بلکه برای جوامع با محدودیت زمین، نیروی کار و منابع می باشد. بستر های مختلف کشت می تواند یکی از مهم ترین بخش ها، در سیستم هیدروپونیک باشد، از طرفی هم مواد هیومیکی بر متابولیسم و رشد و نمو سلول های گیاهی اثر دارند. لذا به منظور ارزیابی دو بستر کشت و محلول پاشی سطوح مختلف کود نانوفرتایل حاوی اسید هیومیک در سیستم کشت بدون خاک در توت فرنگی رقم آروماس، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. آزمایش با 2 فاکتور بستر کشت (70% کوکوپیت + 30% پرلیت و 70% کاه گندم پوسیده + 30% پرلیت) و کود نانوفرتایل (0، 1، 2، 3 و 4 گرم بر لیتر) انجام شد. کشت گیاهان در کیسه های 25 لیتری با تعداد 8 بوته در هر کیسه در بهمن ماه 1391 انجام گرفت. در این پژوهش ویژگی های رویشی از جمله تعداد برگ، ساقه رونده، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، طول سیستم ریشه ای و ویژگی های زایشی مثل تعداد گل آذین، تعداد میوه در بوته، عملکرد، ویژگیهای کمی و کیفی میوه (وزن، طول، قطر، تعداد فندقه، میزان ویتامین ث، آنتوسیانین و پ هاش آب میوه در میوه های اولیه و ثانویه، مواد جامد محلول، اسید کل، عناصر غذایی اندام هوایی، ریشه و میوه و میزان رنگیزه های برگ اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بیش ترین وزن تر و خشک ریشه، تعداد میوه، عملکرد، فندقه میوه اولیه و اکثر ویژگی های کمی و کیفی میوه ثانویه و عناصراندام هوایی مثل نیتروژن، کلسیم، منیزیم، و عناصر ریشه مثل فسفر، آهن، منگنز و میزان کلروفیل a، b و کل برگ در تیمار محیط کشت کاه پوسیده – پرلیت و کود نانو فرتایل و ویتامین ث میوه اولیه و ثانویه، عناصر روی و مس اندام هوایی و ریشه و روی میوه در تیمار بستر کشت کوکوپیت- پرلیت و کود نانوفرتایل سطح بالا تری داشت. بیش ترین میزان پارامتر های وزن تر اندام هوایی، تعداد گل آذین و منیزیم ریشه نیز در بستر کشت کاه پوسیده بود. در اکثر موارد کود نانوفرتایل حاوی اسید هیومیک باعث افزایش پارامتر های ذکر شده گردید، یعنی با افزایش غلظت کود نانوفرتایل، پارامتر مورد نظر ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. در کل در این پژوهش بستر کاه گندم پوسیده نسبت به بستر کوکوپیت نتایج بهتری از خود نشان داد لذا با توجه به نتایج می توان گفت که ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بستر به همراه کود نانوفرتایل اثر قابل توجهی بر رشد و توسعه ی ریشه ی توت فرنگی و میزان جذب عناصر غذایی دارند که به دنبال آن رشد اندام هوایی و عملکرد و دیگر پارامتر ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.