نام پژوهشگر: [email protected] دارابی

بررسی نقش ارقام حساس و مقاوم چغندر قند در روند تنوع ژن p25 در دو جدایه لرستان و زرقان ویروس زردی نکروتیک رگبرگ چغندرقند (beet necrotic yellow vein virus) و تعیین دامنه میزبانی طبیعی polymyxa betae در فارس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  ابوذر قربانی   کرامت اله ایزدپناه

ویروس زردی نکروتیک رگبرگ چغندر قند ( beet necrotic yellow vein virus, bnyvv) در چغندر قند بیماری مهم و خطرناکی بنام ریشه ریشی(root beardiness) یا ریشه گنائی (rhizomania) ایجاد می کند. این ویروس دارای گسترش زیادی در اکثر نقاط دنیا است. bnyvv داری سه بیوتیپ a ، b و p است که بیوتیپp بیشترین خسارت را به مزارع وارد می کند. آر ان ای شماره 3 این ویروس یک پروتئین 25 کیلودالتونی را کد می کند که مسئول بیماری زایی و در مواردی شکستن مقاومت در گیاه چغندرقند است. موقعیت های آمینواسیدی 67 و 68 این پروتئین نقش مهمی در شکستن مقاومت دارند. در این مطالعه ما دو جدایه لرستان و زرقان bnyvv را در چهار گذرش پیاپی به ارقام مقاوم و حساس مایه زنی کرده و ژن p25 را مورد بررسی قرار دادیم. ما نشان دادیم که انتقال پیاپی ویروس در گیاهان مقاوم منجر به تغییراتی در موقعیت های آمینواسیدی 30، 49، 67، 68، 129، 163 و 198 در ژن p25 شد، در حالی که در گیاهان حساس تغییرات آمینواسیدی دیده نشد. در نمونه های لرستان دو بیوتیپ a و p وجود داشت که بیوتیپ p تحت فشار رقم مقاوم انتخاب می شود. همچنین در نمونه زرقان تحت تاثیر فشار رقم مقاوم آمینو اسید 68 تغییر کرد. بنابراین کشت پیاپی رقم مقاوم ممکن است موجب افزایش نسبت بیوتیپ های مهاجم گردد. p. betae ناقل bnyvv داری میزبان-هایی از خانواده chenopodiaceae و بعضی از علف های هرز بود. در این تحقیق با بررسی ریشه علف های هرز مزارع استان فارس و لرستان با استفاده از روش های میکروسکوپی و مولکولی گیاهان تاج خروس وحشی، سلمه تره، خرفه، ترب وحشی و اسپرگول بیابانی به عنوان میزبان های p. betae شناخته شدند. ترب وحشی و اسپرگول بیابانی به عنوان میزبان های جدید p. betae در دنیا معرفی می گردند.