نام پژوهشگر: امیر مسعود اقارب پرست
امیر مسعود اقارب پرست فرشاد نصراللهی
زمین دارای منابع بسیار زیادی از انرژی های تجدید پذیر است که می توانند تامین کننده ی سهم بسیار زیادی از انرژی مصرفی باشند زیرا که مثلا 20 روز تابش خورشید، معادل کل انرژی نهفته سوخت های فسیلی است. از آنجا ذخایر این سوخت های فسیلی محدود بوده و مصرفشان اثرات سویی در محیط زیست و سلامت ساکنان زمین دارد، و همچنین با توجه به اینکه مصرف عمده ای از این انرژی های فسیلی، صرف گرمایش و سرمایش خانه ها می شود، بنابر این استفاده از انرژی خورشیدی به عنوان منبع مهم انرژی در خانه های امروزی بدیهی به نظر می رسد. این ضرورت برای کشور ایران با توجه به سهم 40 درصدی این مصرف، یعنی 3 تا 5 برابر دیگر کشورهای صنعتی و برای شهری همچون اصفهان که در عرض جغرافیایی مناسب قرار گرفته و میزان 4/349 ساعات آفتابی و 91 درصد آسمان صاف یا نیمه ابری دارد، اهمیت زیادی دارد. یکی از راه های استفاده از انرژی خورشیدی، طراحی مناسب کالبد ساختمان و استفاده ی صحیح از عناصر مهم خورشیدی یعنی پنجره ها و سایبان هاست. بنابر این، این سوال مطرح می شود که چگونه می توان مجموعه ای مسکونی در اصفهان طراحی کرد که به کمک انرژی غیر فعال خورشیدی، شرایط آسایش حرارتی در آن تامین و دارای حداقل مصرف انرژی باشد؟ برای وصول به جواب این سوال، ابتدا اقلیم اصفهان با رسم نمودارهای مربوطه تحلیل شده، سپس با مطالعات کتابخانه ای مطالبی حول عناصر اقلیمی و نقش کالبد و جزییات آن در طراحی اقلیمی جمع آوری و ارایه شده است. سپس به منظور تحلیل کالبد مناسب معماری مساکن دراصفهان، ابتدا 68 فرم بر اساس پلان و سپس 37 فرم بر اساس مقطع به روش قاعده دار (سیستماتیک) طراحی شده و با نرم افزار تحلیل انرژی «دیزاین» بیلدر از نظر میزان صرفه جویی انرژی تحلیل شده است. نتایج بدست آمده از این آزمایش نشان می دهد که در بیشتر اوقات ایجاد تو رفتگی و بیرون زدگی به دو دلیل سایه اندازی و افزایش سطح در تماس با هوای بیرون، باعث افزایش مصرف انرژی شده، بنابر این به صورت کلی فرم ساده، از نظر اقلیمی عملکرد بهتری دارد. علاوه بر این با پخ زدن گوشه های فرم ساده و یا تورفتگی هایی که باعث سایه اندازی می شوند می توان عملکرد اقلیمی بنا را بهبود بخشید. همچنین حیاط مرکزی که با توجه به تناسبات گذشته و خاصیت تابستان و زمستان نشینی دوران قدیمی، راهکار مناسبی برای طراحی بوده، با توجه به چند طبقه سازی امروزی، نتیجه ی عکس داشته و مصرف انرژی را تا حدود 18 درصد افزایش می دهد.