نام پژوهشگر: مکیه بیراتی
مکیه بیراتی سعید ملک زاده شفارودی
اصلاح و آنالیزهای ژنتیکی در قارچ خوراکی دکمه ای سفید مستلزم در اختیار داشتن جدایه های هموکاریون می باشد، اما به دلیل چرخه زندگی خاص این قارچ-هموتالیسم ثانویه- تنها درصد کمی از بازیدیوسپورهای حاصله به صورت هموکاریون می باشند و تاکنون هیچ نشانگر مطمئنی برای تشخیص این جدایه ها از جدایه های هتروکاریون گزارش نشده است. در این مطالعه از نشانگر هم بارز ریزماهواره(ssr)که دارای تکرارپذیری و چندشکلی بالایی است جهت جداسازی هموکاریون ها استفاده شد . از 3 نژاد استفاده شده، 71 جدایه تک اسپور کندرشد جداسازی شد و نمونه های مادری هتروکاریون هر سه نژاد به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند.از 11 آغازگر استفاده شدهدر این مطالعه، 10 آغازگر در نمونه های شاهد مادری دارای چند شکلی بودندو یک آغازگر به دلیل نداشتن چندشکلی در نمونه های شاهد مادری،در مراحل بعدی مورد آزمون قرار نگرفت. حضور و عدم حضور باندهای چندشکل در نظر گرفته شد و بر این اساس جدایه ها در دو گروه کلی هتروآللیک و هموآللیک قرار گرفتند. از گروه هموآللیک، 23 جدایه که در تمامی جایگاه های بررسی شده الگوی باندی تک باند نشان دادند جداسازی و به عنوان جدایه هموکاریون در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از آزمون میوه دهی انجام گرفته نشان داد که 32 جدایه در حداقل دو تکرار میوه دهی در آن ها مشاهده شد و در 21 جدایه میوه دهی کامل مشاهده نشد و 10 جدایه فقط سطح خاک پوششی را سفید کردند. با مقایسه نتایج به دست آمده از نشانگرssrو آزمون میوه دهی مشخص شد نتایج حاصل از آزمون میوه دهی در مقایسه با نتایج نشانگر ssrاز اطمینان کمتری برخوردار بودند چرا که میوه دهی هموکاریوتیکی دربرخی جدایه ها که هموکاریون بودن آن ها توسط نشانگر ssrتأیید شده بود و بالعکس عدم میوه دهی هتروکاریوتیکی در جدایه هایی که هتروکاریون بودن آن ها توسط نشانگر ssrتأیید شده بود، مشاهده گردید.به منظور محاسبه سطح تنوع ژنتیکی بین 23 جدایه هموکاریون به دست آمده، ماتریس فاصله ژنتیکی با استفاده از نرم افزارntsyspcمحاسبه شد و دندروگرام ترسیم گردید. تشابه ژنتیکی جفت نمونه ها بین3/0تا 1 متغیر بود. نتایج نشان دادند که با استفاده از این نشانگر می توان با احتمالی بیش از 8/99 درصد نسبت به قطعیت هموکاریون پس از اجرای آزمایش با 10 آغازگر دست یافت.