نام پژوهشگر: محمد رضا حسنی
محمد رضا حسنی محمد خزایی
چکیده: قرن هشتم هجری، سر آغاز رسمی شکل گیری کارگاههای کتابخانه دربار هنر ایران است. ظهور مغولان و یا ایلخانان به پایتختی تبریز، دوران ثبات پیوسته ای را موجب می شود، که وزیر با کیاست خواجه فضل الله رشیدالدین به نگارش کتاب جامع التواریخ به منظور قرار دادن مغولان در متن تاریخ ملل، همت می گمارد. نگارش نسخ مصور جامع التواریخ در کتابت خانه و صورت خانه ربع رشیدی، انجام شد. در این میان متن شاهنامه مورد توجه ایلخانان قرار گرفت. تولید نسخ مصور شاهنامه از قرن هشتم از دوره ایلخانان به بعد آغاز می شود. نسخ مصور فراوان، شاهنامه گویای، اشتیاق فراوان ایلخانان و مخدومان ایشان در ولایات فارس، اصفهان و حتی بغداد است. در میان شاهنامه های متعدد این دوران، شاهنامه بزرگ ایلخانی متمایز ترین، نسخه شاهنامه به لحاظ ابعاد و انتخاب تصاویر بدیع است. این نسخه منحصر بفرد، اولین نسخه مصور کتب ادب فارسی در ایران است. آنگونه که از شواهد تاریخی بر می آید، طرح نگارش و مصور سازی شاهنامه بزرگ ایلخانی پس از تولید جامع التواریخ در دستور قرار می گیرد و کار تصحیح و تکمیل شاهنامه توسط حمدالله مستوفی پس از آن آغاز می شود. پیوند، غیر قابل انکار جامع التواریخ و شاهنامه بزرگ ایلخانی در نگاره مرگ شغاد بدست رستم (در قامت قاآن)، در هر دو نسخه جامع التواریخ و شاهنامه بزرگ آشکار می شود . در میان ایلخانان ابوسعید بهادر خان شیفته ادب و هنر فارسی توانست، در سایه وزیر لایق اش غیاث الدین محمد فرزند خواجه فضل همدانی، کار قرار دادن تاریخ مغولان را در متن حماسی شاهنامه فردوسی، در این نسخه باشکوه را به انجام برساند. این رساله از طریق روشهای توصیفی تاریخی صورت گرفته است، و به شیوه کتابخانه ای و استفاده از منابع مکتوب، فتوکپی، عکس برداری و استفاده از سایت های معتبر اینترنتی از آثار نقاشی اطلاعات لازم گردآوری شده است. واژگان کلیدی: ایلخانان، کارگاه کتابخانه سلطنتی، شاهنامه بزرگ ایلخانی
پیمان کیانی علیرضا طاهری
انسان از بدو پیدایش، زندگی اجتماعی داشته و در فرایند زندگی اجتماعی خود، میراث های گرانبهایی به یادگار گذاشته است که مهمترین آنها، میراث فرهنگی و تمدنی اوست. دو نمونه از میراث فرهنگی او را نقوش سنگ نگاره ها و سفال ها تشکیل می دهند. یکی از فراوان ترین این نقوش، نقش بز کوهی است که در جای جای ایران به فراوانی یافت می شود. این پژوهش در جستجوی علت تداوم و حفظ این نقش در هنر باستان و دوام آن در سفالگری می باشد. و همچنین به بررسی و مقایسه رابطه نقش بز کوهی در سنگ نگاره های (تیمره) و سفال های هزاره پنجم و سوم قبل از میلاد می پردازد.
محمد رضا حسنی سید محمد موسوی بجنوردی
استصناع در لغت از ماده صنع و بر وزن استفعال به معنای طلب کار و عمل می باشد. و در اصطلاح به معنای قراردادی است که در آن سازنده متعهد به ساخت و تحویل کالا در زمان معین، مطابق با درخواست سفارش دهنده در مقابل بهایی که طرفین بر آن توافق کرده اند، می باشد و عقد از زمان سفارش منعقد می گردد. در فقه امامیه مطلب چندانی در مورد استصناع دیده نمی شود و فقط تعداد اندکی از فقها در مورد آن اظهار نظر کرده اند. لکن در مذاهب اربعه اهل سنت این عقد از جمله عقود صحیح و مشروع شمرده شده است و برای صحت آن به ادلّه های مختلف استناد کرده اند. در مورد این عقد که منطبق بر یکی از عقود معین از جمله بیع، اجاره، جعاله می باشد احتمالاتی ذکر شده است که هر کدام از این احتمالات با اشکالاتی مواجه است.