نام پژوهشگر: ژاله حکمتی
ژاله حکمتی علی اعلمی
مطالعات نشان داده سالیسیلیک اسید به عنوان یک عامل کلیدی در القای مقاومت گیاهان به تنش های محیطی به خصوص بیماری ها نقش دارد. پس از هجوم پاتوژن ها به خصوص عوامل قارچی، گیاهان با القای مقاومت اکتسابی سیستمیک که با افزایش میزان سالیسیلیک اسید درونی گیاه همراه است مسیرهای پیام رسانی گسترده ای از قبیل رونویسی از ژن های رمز کننده پروتئین های وابسته به بیماری زایی (pathogenesis related proteins)، آنزیم های دخیل در سنتز فیتوالکسین ها و پمپ های ناقل abc-transporter را فعال می سازند. بر این اساس در این تحقیق اثر سالیسیلیک اسید بر فعالیت تعدادی از آنزیم هاو همچنین بیان تعدادی از ژن های مرتبط با سازوکار های دفاعی شامل pr1، pdf1.2، thionin، npr1، pdr3، pdr4، pdr5وpdr8 با استفاده از تکنیک real time pcr در دو رقم خزر و هاشمی در زمان-های صفر، 6، 12، 24 و 48 ساعت بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد مصرف سالیسیک اسید سبب افزایش بیان همه ژن-های مورد بررسی شد که این افزایش در ساعات مختلف بین دو رقم متفاوت بود به طوری که pr1، pdf1.2 وpdr3 در رقم خزر افزایش بیان نشان دادند ولی دررقم هاشمی در هیچ زمانی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین بیان دو ژن pdr5 وpdr8 در رقم هاشمی نسبت به خزر در ساعات 48 پس از تیمار افزایش معنی داری نشان داد. تیمار گیاهان با سالیسیلیک اسید همچنین سبب تغییر فعالیت آنزیم های اکسیداتیو در هر دو رقم شد. فعالیت پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در هر دو رقم افزایش ولی کاتالاز در رقم هاشمی تفاوت معنی داری با شاهد نداشت در حالی که در رقم خزر 12 ساعت پس از تیمار افزایش پیدا کرد. فعالیت فنیل آلانین آمونیالیاز پس از تیمار در رقم هاشمی افزایش و در خزر کاهش یافت بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد مصرف سالیسیلیک اسید می تواند سبب افزایش بیان ژن های دفاعی و احتمالا از این طریق القای مقاومت گیاه در برابر حمله پاتوژن ها شود. همچنین الگوی بیان ژن ها در اثر مصرف سالیسیلیک اسید تا حد زیادی وابسته به ماهیت ژنتیکی ژنوتیپ دارد.