نام پژوهشگر: مجتبی عادلی
مجتبی عادلی ضرغام محمدی
به علت عدم وجود ایستگاه های هیدرومتری در بیشتر حوضه ها، عموما محاسبات مربوط به بده، حجم سیلاب و بده ماکزیمم بر اساس روابط تجربی انجام می گیرد. یکی از این روابط تجربی، رابطه ارائه شده توسط مرکز تحقیقات حفاظت خاک آمریکا یا scs است که کاربرد زیادی در ایران دارد. ضرایب مربوط به روش scs برای حوضه های موجود در آمریکا کالیبره و طراحی شده اند و به نظر می رسد که به کارگیری این روش برای حوضه های موجود در ایران می تواند دارای درصدی خطا باشد. به منظور اصلاح و کالیبراسیون این روش، در این تحقیق از حوضه ی آبریز پسکوهک که دارای مساحتی حدودkm2 73 می باشد استفاده شده است. این حوضه دارای 4 زیرحوضه می باشد که در هر زیرحوضه یک ایستگاه اندازه گیری تعبیه شده است. داده های رواناب واقعی در این تحقیق به صورت مستقیم در 5 واقعه بارش و از 5 ایستگاه اندازه گیری در بازه زمانی 2 ساعته برداشت شده است،که در نهایت هیدروگراف واقعی مربوط به هر واقعه و در هر زیرحوضه ترسیم شده است. شماره منحنی cn(curve number) مربوط به حوضه پسکوهک و هر یک از زیرحوضه ها با توجه به جنس خاک و نوع کاربری اراضی، با استفاده از جداول مربوطه و همچنین به کمک سنجش تصاویر ماهواره ای (نرم افزار envi) مربوط به منطقه مورد مطالعه، تعیین شده است، که در نهایت با توجه به cn بدست آمده، هیدروگراف حاصل از روش scs برای هر واقعه و در هر زیرحوضه در نرم افزار hec-hms ترسیم گردید. سپس با توجه به دو هیدروگراف بدست آمده، عملیات کالیبراسیون در نرم افزار hec-hms انجام شده است. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از کالیبراسیون، نسبت ia/s = 0.044 به جای نسبت ia/s = 0.2 در روش scs ارائه شده است. برای اصلاح cn واقعی در هر زیرحوضه ی مورد مطالعه نیز رابطه ی cno = cnscs? 0.41 پیشنهاد شده است. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده، رابطه ی s = 1000/cn-10 موجود در روش scs به صورت رابطه s = 8600/cn-86 و همچنین رابطه q=?(p-0.2s)?^2/(p+0.8s) به صورت رابطه q=?(p-0.04s)?^2/(p+0.96s) اصلاح شده است.