مولانا در مقام یک اندیشمند، دقیق ترین نکات انسان شناسی و معرفتی خود را در کتاب وزین مثنوی به نظم کشیده است. اندیشه ی صلح طلب مولانا، پژوهش گر را برآن داشته که به طلب صلح به واکاوی نگاه مولانا بپردازد. آنچه برای پژوهش گر در این پژوهش پدیدار گردید، نگاه وحدت طلب مولانا در سراسر کتاب وی بود که از دریچه ی همین وحدت نگری، به صلح نیز نگریسته شده است. به نظر می رسد صلح، در گرو آگاهی از کثرت ها و رسیدن به وحدت، همراه با محبت و عشق ورزی است. به نظر، موانعی که در مسیر استقرار صلح، پیش روی بشر قرار دارند می تواند برخاسته از کاربرد نادرست و پرابهام زبان و الفاظ و نام ها و عدم درک نظرگاه متفاوت دیگران باشد. هم چنین عدم تن دادن به گفت وگو نیز زمینه ی بروز نزاع را فراهم کرده است. گمان می رود قلمروهایی که در اندیشه ی مولانا پیرامون صلح ترسیم شده، عبارت از: صلح درون، صلح برون و صلح کل باشد. برای پژوهش گر، صلح درون مهم ترین یافته پژوهش حاضر بوده است. غلبه بر ناپاکی های درونی، راه گشای رسیدن به توازن و توافق با خود بوده و از این طریق می توان به صلح با دیگران دست یافت. فردی که توان ایجاد توافق بر عرصه ی درون را یافته، به تبع توان درک و پذیرش نظرگاه متفاوت دیگری را می یابد و او را به رسمیت می شناسد. چنین فردی می تواند با تمام هستی به وحدت برآید و ندای صلح کل را در خود درونی کند.