جنبش اخوان المسلمین مصر و فدائیان اسلام ایران را اصولاً بایستی زائیده اوضاع سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر دو ملت خود در پی رواج سکولاریسم و بی دینی در میان روشنفکران به طور عام و برای اصلاح اوضاع دینی جامعه دانست. اهداف بنیانگذاران این دو جنبش از یک سو بر ایجاد تحول در اعتقادات اسلامی مسلمانان از حالتی ایستا و بی تحرک به سمت پویایی و حاکمیت تعالیم شریعت بر زندگی اجتماعی و سیاسی و از سوی دیگر بر یگانگی مسلمانان در برابر استعمارگران غرب که کشورهای اسلامی را مورد تجاوز قرار داده بودند ، دور می زد. با این وجود در حالیکه هدف کلی این گروهها ایجاد یک جامعه اسلامی دارای قوانین متکی بر شرع و تحت رهبری یک حرکت اسلام گرا است در مورد محتوی و ساختار حکومت اسلامی و نیز شیوه های دست یابی به این هدف ، میان آنها اتفاق نظر وجود نداشته است. سوال اصلی تحقیق : با توجه به بررسی کلی دو جنبش اسلام گرای اخوان المسلمین مصر و فدائیان اسلام ایران ، این دو نهضت با یکدیگر چه نقاط اشتراک و افتراقی دارند؟ فرضیه اصلی تحقیق : توجه به آراء ، اندیشه ها ، فعالیت ها و نگرش دو جریان اسلامی فدائیان اسلام و اخوان المسلمین در دو کشور ایران و مصر نشان دهنده ی این نکته اساسی است که رهبران این دو جریان به درستی مشکله ی جوامع خویش به طور خاص و سراسر جهان اسلام به طور عام را عقب ماندگی فرهنگی - علمی از یک سو و استعمار خارجی از سوی دیگر تشخیص داده و عامل اصلی تشدید این وضعیت را نیز حکومت عناصر خود باخته و دست نشانده می دانستند. بر این اساس توجه به این نکته مدنظر آنان بوده که آن شرایط رقت بار به زعم آنان نه نتیجه ی اسلامی بودن که دقیقاً نتیجه ی دوری از تعالیم ناب و رهایی بخش اسلام اصیل بوده است.