نام پژوهشگر: سیده حمیده کاروانکش
سیده حمیده کاروانکش علی اعلمی
جاسمونیک اسید از جمله تنظیم کننده های رشد گیاهی محسوب می شود که نقش مهمی در سازوکار دفاعی گیاهان یه تنش های محیطی بخصوص القای ژن های دفاعی در مواجهه با عوامل بیماری زا دارد. پس از هجوم پاتوژن به گیاه، تغییر در میزان بیوسنتز هورمون های کلیدی سالیسیلیک اسید، جاسمونیک اسید و اتیلن، القای ژن های دخیل در سنتز فیتوالکسین، پروتئین های مرتبط با بیماری زایی (pathogenesis related protein: prp) و پروتئین های ناقل abc transporter جزء مهم ترین پیامدهای دفاع گیاهی است. اساس در این مطالعه دو رقم خزر (مقاوم به بلاست) و هاشمی (حساس به بلاست) با متیل جاسمونیت تیمار شد. سپس در زمان های صفر، 6، 12، 24 و 48 ساعت نمونه گیری از گیاهان صورت گرفت و برخی پارامترهای فیزیولوژیک، بیوشیمیایی و بیان ژن های دیفنسین، تیونین، تعدادی از ژن های pdr مربوط به خانواده ناقل های abc و دو ژن npr1 و pr1 اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که محتوای کلروفیل، پروتئین، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در رقم خزر افزایش یافت اما میزان افزایش آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در این رقم معنی دار نبود و در رقم هاشمی نیز افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز وکاتالاز به ترتیب 18 و 12 ساعت بعد از تیمار شروع شد و در 6 ساعت بعد از تیمار بیشترین میزان آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در رقم هاشمی مشاهده شد.. میزان افزایش فعالیت آنزیم پلی فنول اکسیداز نیز در هر دو رقم روند یکسانی را نشان داده اما این افزایش در رقم خزر بیش تر از هاشمی بود. افزایش محتوای آنتوسیانین نیز در رقم هاشمی برخلاف رقم خزر معنی دار بود. هم چنین نتایج نشان داد مصرف متیل جاسمونیت سبب افزایش بیان همه ژن های مورد بررسی شد که این افزایش در ساعات مختلف بخصوص در ساعات 12، 24 و 48 بین دو رقم متفاوت بود ولی بطور کلی میزان بیان در رقم خزر نسبت به هاشمی از اختلاف معنی داری بیش تری برخودار بود. این نتایج می دهد مصرف جاسمونیک اسید می تواند از طریق افزایش بیان ژن های دفاعی احتمالا سبب القای مقاومت به بیماری در گیاه برنج شود. هم چنین بیان ژن های دفاعی و سازوکار دفاعی تا حد زیادی به ماهیت ژنتیکی گیاه وابسته است.