میر شمس الدّین فقیر عبّاسی دهلوی، نامور به شمس الدّین ناظم، عربی دان، فقیه، متکلم، محدّث، صوفی و فاضل سده ی دوازدهم، زاده شده به سال 1115ه.ق. در دار الخلافه ی شاه جهان آباد دهلی است. او در آغاز، نام هنری مفتون را برگزیده بود.فقیر، مثنوی عاشقانه ی راستین واله سلطان را بر پایه ی زندگانی دوست خویش علی قلی-خان واله ی داغستانی ودر عشق او به دختر عمویش خدیجه سلطان در 3230 بیت درسال 1160 ه.ق. به رشته ی نظم درآورد. در همان زمان حیات شاعر، نسخه هایی از آن به کتابت در آمد که برخی از آن ها در بر دارنده ی مهر، خط و سروده های واله و سلطان می باشد. در این پژوهش، با بهره گیری از روش بینابین، مثنوی یاد شده تصحیح، پس از معرفی سراینده، سبک و نسخه هایی چند از آن اثر بررسی و به ضرورت، یادداشت هایی بر آن نگاشته شده است .