نام پژوهشگر: محبوبه حسین زاده سورشجانی
محبوبه حسین زاده سورشجانی محمدرضا ایمانپور
به منظور دست یابی به اطلاعات موردنیاز جهت توسعه تولیدمثلی مولدین ماده تاس ماهی ایرانی (acipenser persicus)، مطالعه ای در راستای تغییرات هورمون های جنسی استروئیدی از جمله تستوسترون، استرادیول و پروژسترون در طول چرخه تولیدمثلی و ارتباط آن ها با تکامل تخمدان صورت پذیرفت. نمونه تخمدان و خون در فصول مختلف و به مدت یک سال از مولدین ماده تاس ماهی ایرانی تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان شاخص گنادی در طول تکامل تخمدان افزایش یافته و در مرحله v به حداکثر میزان خود رسید (08/1 ±58/23%). مولدین ماده در مرحله ii (درحال بلوغ) و مرحله vi رسیدگی (پس از تخم ریزی) به طور معنی داری دارای کمترین میزان هورمون های جنسی استروئیدی نسیت به سایر مراحل رسیدگی بودند (05/0p<). مطالعه سطوح سرمی استروئیدهای جنسی معرف افزایش قابل توجه هورمون های استرادیول و تستوسترون در زمان زرده-سازی بود (05/0p<). همچنین در این مرحله بیشترین میزان هورمون استرادیول در فصل پاییز نسبت به فصل تابستان مشاهده شد (05/0p<). به علاوه، در طی این مرحله ارتباط مثبت و معنی داری بین میزان استرادیول و تستوسترون و همچنین بین میزان استرادیول و کلسیم سرم خون وجود داشت (01/0>p). پس از گذراندن مرحله زرده سازی و رسیدن به مرحله بلوغ جنسی (مرحله iv) میزان استروئیدهای جنسی کاهش یافت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میزان هورمون پروژسترون در طی فصول مختلف تفاوت معنی داری را نشان نداده است (05/0<p). اما، افزایش قابل ملاحظه ای در میزان پروژسترون و تستوسترون 24 ساعت پس از تزریق هورمون به مولدین مشاهده گردید (05/0>p).