نام پژوهشگر: طاهره خاکخور

تجربه زیسته زنان مطلقه دارای فرزند در شهر تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1391
  طاهره خاکخور   فریبا سیدان

با توجه به رشد بی سابقه طلاق در سال های اخیر، به ویژه در استان تهران و افزایش آمار زنان مطلقه، پژوهش حاضر به مطالعه پیرامون تجربه زیسته زنان مطلقه به روش نظریه مبنایی پرداخته است. منبع غنی داده ها، تجربه زیسته 30 نفر از زنان مطلقه تهرانی بوده که حداقل دارای یک فرزند و پنج سال سابقه زندگی مشترک بوده باشند. نمونه گیری با روش ساده شروع و به صورت گلوله برفی ادامه یافته و به صورت نمونه گیری هدفمند برآمده است. اشباع نظری داده ها، حجم نمونه را تعیین کرده است. سوال های اساسی پژوهش؛ زمینه ها، علل و شیوه های راهبردی زنان مطلقه در مواجهه با طلاق و پیامدهای طلاق بر زنان مطلقه و فرزندان مطرح شده که زنان مطلقه در مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته، پاسخگوی سوالات بوده اند. برای تحلیل داده ها از کدگذاری نظری استفاده شده است. براساس این پژوهش، تقابل ساخت قدیمی و جدید ارزش ها، مبنای افزایش طلاق و پیامدهای آن شناخته شده است. ناهمسانی اعتقادات و باورها، دگرگونی ارزش های فرهنگی، خیانت، اختلال اقتصادی، اختلال در روابط جنسی، اعتیاد، همسرگزینی نامطلوب، خشونت روانی، ازدواج مجدد و بیماری های روحی روانی به عنوان علل طلاق شناخته شده اند. شیوه فرزندپروری خانواده منشاءء، طرد و یا پذیرش از سوی خانواده منشاءء، ناهمسانی خانواده ها، نحوه شناخت، بی توجهی به منش و خصوصیات اخلاقی و وضعیت مالی و اقتصادی همسران به عنوان زمینه های طلاق تعیین شده اند. فرزندان جایگزین همسر، اشتغال و استقلال مالی، پذیرش و سازگاری، ازدواج، تغییر هویت، ضعف نفس و ظلم پذیری و بی اعتمادی به مردان به عنوان استراتژی های زنان مطلقه در مواجهه با طلاق مطرح شده اند. براساس این پژوهش، طلاق، فرصت ها و تهدیدهایی پیش روی زنان مطلقه قرار داده است و فرزندان قربانیان اصلی این آسیب اجتماعی شناخته شده اند.