نام پژوهشگر: مهرناز جمشیدی

مطالعه ی خصوصیات ضد سرطانی گروه جدیدی ازکمپلکس های پلاتینی کاتیونی و بررسی برهمکنش آنها با مولکول های dna و پروتئین آلبومین سرمی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1391
  مهرناز جمشیدی   رضا یوسفی

سیس پلاتین یک داروی ضد سرطان می باشد که به طور وسیعی در درمان طیف گسترده ای از سرطان ها از جمله سرطان بیضه، تخمدان، سر و گردن استفاده می شود. این دارو اثر مهاری خود را از طریق تشکیل اتصالات عرضی با مولکول dna اعمال می کند که سبب اختلال در فرآیند رونویسی و همانندسازی و در نهایت القا آپوپتوز و مرگ سلولی می شود. با این وجود مصرف سیس پلاتین به دلیل مقاومت دارویی با محدودیت رو به رو می باشد. برهمکنش ترکیبات دارویی ضد سرطانی با پروتئین hsa، پایداری و سمیت آن را طی شیمی درمانی تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین مطالعه ی برهمکنش دارو-hsa می تواند اطلاعات مفیدی در خصوص میزان تاثیرگذاری دارو در اختیار قرار دهد. در این پژوهش برهمکنش سری جدیدی از کمپلکس های کاتیونی پلاتینی (ii) با مولکول dna و پروتئین hsa با استفاده از اسپکتروسکوپی جذبی فرابنفش، فلورسانس و دورنگ نمایی دورانی مورد مطالعه قرار گرفت. به علاوه فعالیت نوکلئازی این ترکیبات بر روی پلازمید puc19 با استفاده از ژل الکتروفورز بررسی شد. فعالیت مهار رشد این ترکیبات بر علیه رده سلول سرطان mcf-7 و جورکت با کمک آزمون mtt مطالعه گردید. نتایج به دست آمده حاکی از یک فعالیت مهاری وابسته به غلظت می باشد. همچنین به منظور بررسی توانایی ترکیبات پلاتینی در القا آپوپتوز، فعالیت کاسپاز 3 در سلول های جورکت و در حضور این ترکیبات مطالعه شد. تغییرات ایجاد شده در هسته ی سلول های آپوپتوزی با کمک رنگ آمیزی فلورسانس اکریدین اُرنج نشان داد که تمامی این ترکیبات توانایی القا آپوپتوز را دارند و از میان آن ها کمپلکس c1 به طور قابل توجهی باعث افزایش فعالیت کاسپاز 3 می شود. نتایج بدست آمده طی مطالعات فلورسانس مولکول dna نشان دادکه این ترکیبات توانایی جایگزین شدن با مولکول اتیدیوم بروماید را دارند و بنابراین قادر به اینترکاله شدن در ساختار dna می باشند. تغییرات طیف cd و مشاهده حالت هیپوکرومیسم در مطالعه اسپکتروسکوپی جذبی فرابنفش نشان از تاثیر چندین سازوکار در بر همکنش این ترکیبات با مولکول dna دارد که شامل اینترکاله شدن جزئی، برهمکنش الکتروستاتیک و پیوند کوئوردینانسی می باشد. همچنین مطالعات فلورسانس و طیف جذبی فرابنفش در بر همکنش این ترکیبات با hsa نشان می دهد که کمپلکس های پلاتینی باعث تغییرات ساختاری در مولکول hsa می شوند. به علاوه پارامترهای ترمودینامیکی ?g، ?s، ?h حاصل از برهمکنش کمپلکس های پلاتینی ومولکول hsa نشان می دهد که واکنش خودبخودی می باشد و نیروی پیش برنده برهمکنش نیروی آبگریز می باشد. به طور کلی پژوهش انجام شده نشان می دهد که ایجاد تغییرات کنترل شده در طراحی ترکیبات پلاتینی می تواند سبب تولید کمپلکس های پلاتینی با پتانسیل ضد سرطانی بالا شود که سبب القا آپوپتوز در سلول های سرطانی می گردند.